Choć przyzwyczailiśmy się już do patrzenia na europejską gospodarkę w czarnych barwach, to nie wszystkie kraje UE odczuwają takie same trudności jak Niemcy. Są wręcz takie, które przeżywają właśnie swój dobry okres.
Liderem wśród nich jest Hiszpania, która jest na dobrej drodze by zwiększyć swoje PKB w 2024 roku aż o 2,9% r/r (źródło) – najwięcej w UE i więcej niż USA. Dziś chcielibyśmy krótko omówić źródła ich sukcesu. A jest ich co najmniej kilka.
Po pierwsze turystyka
Hiszpania jest w tej chwili drugim (po Francji) najchętniej odwiedzanym przez turystów krajem na świecie. W tym roku odwiedzi ich ponad 90 mln osób i każda za nich wyda ~180 EUR dziennie. Co więcej, Hiszpania staje się coraz bardziej popularna. Turystów jest w tym kraju więcej niż przed pandemią, czego nie można powiedzieć o jej głównych rywalach: Francji i USA. Trudno nam powiedzieć co jest tajemnicą ich sukcesu w tym względzie, może klimat, może język (hiszpański ma dużo użytkowników na całym świecie), może styl życia – w każdym razie nie jest to przewaga, którą w Polsce dałoby się powtórzyć.
Liczba cudzoziemców przyjeżdżających do kraju w skali roku (suma krocząca), mln
Po drugie sukces eksportowy
Hiszpańska gospodarka poprawia swoją pozycję konkurencyjną nie tylko w turystyce, lecz także w eksporcie towarów. Wprawdzie ostatnie kilka kwartałów nie było pod tym względem pasmem sukcesów (podobnie jak w innych krajach Europy), ale eksport hiszpańskich towarów rośnie systematycznie od 2009 r. i dziś mimo spadku wciąż jest wyższy niż przed pandemią (jako % PKB). Hiszpania jest obecnie drugim co do wielkości (po Niemczech) unijnym eksporterem samochodów. Przyciąga też dużo inwestycji zagranicznych – w latach 2021-2023 ich wartość wyniosła 119 mld USD wg UNCTAD. Polska dla porównania przyciągnęła w tym okresie 91 mld USD inwestycji.
Eksport towarów (bez usług) z Hiszpanii, jako % PKB
Po trzecie atrakcyjne miejsce dla imigrantów
Hiszpania – podobnie jak Polska – przyciąga dużą liczbę migrantów, w ich przypadku głównie z Ameryki Południowej (choć również z Afryki) i są to na ogół osoby, które łatwo się integrują ze społeczeństwem (znają język) i szybko podejmują pracę. W chwili obecnej aż 18% mieszkańców Hiszpanii urodziło się poza granicami tego kraju.
Saldo migracji do Hiszpanii
Po czwarte luźna polityka fiskalna
Wprawdzie Hiszpania nie ma w tej chwili szczególnie wysokiego deficytu (3,6% PKB – tyle ile średnio w strefie euro) i stara się go zmniejszać, to nie można powiedzieć, że prowadzi restrykcyjną politykę fiskalną. Wszystko dlatego, że Hiszpania jest bodaj największym beneficjentem środków z Funduszu Odbudowy UE, które dość szybko konsumuje. W każdym razie ma do dyspozycji ponad 160 mld EUR z tego źródła – 11% jej PKB. Dla porównania koperta dla Polski to 61 mld EUR wg tej samej metryki (8% PKB). Wyższa alokacja dla Hiszpanii wynika stąd, że był to kraj dużo mocniej dotknięty przez pandemię (patrz: turystyka) i teraz dzięki funduszom europejskim (choć nie wyłącznie dzięki nim) może się szybciej odbudowywać. Towarzyszy temu sprawne państwo, które potrafi najszybciej w Europie budować koleje wysokich prędkości i wdraża szeroko zakrojony plan inwestycji w nowe technologie, tzw: PERTE. Polska mogłaby się w tym względzie wiele od Hiszpanii nauczyć.
Analizy Pekao