W tym tygodniu zostanie wmurowany kamień węgielny pod budowę największego parku solarnego w Szwecji. Alight zamierza postawić farmę na areale 71 hektarów, co odpowiada powierzchni 101 boisk piłkarskich. Będzie to największy park solarny u naszego północnego sąsiada.
Planowana inwestycja ma zostać oddana do użytku w II kw. 2024 r. Jej zdolność produkcyjna energii ze słońca to ok. 63 GWh – to około trzy razy więcej niż jakikolwiek park solarny w Szwecji w szacowanym terminie uruchomienia. W ramach inwestycji zostanie zainstalowanych 92 tys. paneli fotowoltaicznych. Farma powstanie w Hallstavik w gminie Norrtälje na północ od Sztokholmu.
Inwestycji podejmie się Alight. To szwedzka firma prywatna, która jest wiodącym deweloperem i producentem energii słonecznej, założona w 2013 r. Jej celem strategicznym jest posiadanie mocy zainstalowanej w wysokości co najmniej 5 GW, co ma być zabezpieczone umowami zakupu energii (PPA). Obecnie korporacja rozwija projekty o mocy 1 GW w Szwecji, a dodatkowo kolejne w innych częściach Starego Kontynentu o mocy ponad 250 MW.
Alight na potrzeby projektu Hallstavik postanowiło zawrzeć umowę typu PPA (ang. Power Purchase Agreement) z Axfood. To poważny partner. Axfood zajmuje się sprzedażą detaliczną produktów spożywczych i ma ok. 21% udział na rynku szwedzkim (zapewnia mu to drugie miejsce po sieci ICA). Dysponuje siecią blisko 600 sklepów własnych i franczyzowych. Zatrudnia prawie 13 tys. pracowników. Skonsolidowana sprzedaż Axfood w 2022 r. przekroczyła 73 mld koron, a akcje spółki są notowane na Nasdaq Stockholm od 1997 r.
Alight zawarł kontrakt z Axfood na 12 lat – po stałej cenie dostawy energii z projektowanego parku solarnego. Dokładne szczegóły porozumienia, w tym o jakiej cenie mowa, nie zostały ujawnione. Z pewnością cena dostawy nie przekracza ekwiwalentu 180 euro/MWh w koronach, gdyż we wrześniu 2022 r. Komisja Europejska (KE) narzuciła ogólnounijny maksymalny limit na producentów energii, którzy wykorzystują tzw. technologie inframarginalne – chodzi o odnawialne źródła energii, energię jądrową i tę, która pochodzi ze spalania węgla brunatnego. Jednocześnie zapewniła pewną elastyczność kształtowania tego limitu na poziomie krajowym.
Jak to wygląda na poziomie wybranych państw europejskich? Z danych Pexapark wynika, że w styczniu br. Szwecja należała do państw, które nic nie zmieniły w stosunku do inicjatywy KE. Niemniej, w komunikacie prasowym Alight znalazło się sformułowanie, że cena w kontrakcie z Axfood jest niska, co nie powinno dziwić, gdyż 12-letnia umowa powinna premiować umiarkowane wynagrodzenie. Ale wciąż to niewiele wyjaśnia.

PPA to rodzaj umowy pomiędzy wytwórcą energii ze źródeł odnawialnych a odbiorcą, który zgłasza na nią zapotrzebowanie. Jest to porozumienie bezpośrednio między dwiema stronami, a zatem odpada potrzeba uczestnictwa w nim podmiotu trzeciego, czyli pośrednika. Pozwala ono na długoterminowe ustalenie ceny za energię elektryczną o niższej zmienności niż rynkowa.
PPA jest kontraktem elastycznym co do wyznaczenia ceny. Podlega ogólnej zasadzie zawartej w kodeksie cywilnym o swobodzie zawierania umów. Z grubsza istnieją trzy rodzaje klauzul, które kształtują warunki cenowe. Pierwsza z nich, to sztywna cena przez cały czas obowiązywania umowy. Druga polega na tym, że co pewien czas cena zostaje podwyższona – np. indeksowanie o wskaźnik inflacji. A trzecia klauzula wyznacza obowiązek w pewnych interwałach czasowych negocjacji cenowych pomiędzy stronami porozumienia. PPA to rodzaj umowy bardzo zniuansowanej – więcej na ten temat przeczytasz TUTAJ.
Z punktu widzenia wytwórcy energii solarnej umowy typu PPA dają gwarancję, że po wybudowaniu farmy nie trzeba będzie gorączkowo poszukiwać odbiorców. Firma może liczyć na regularne przepływy operacyjne. Jest to taka swoista poduszka bezpieczeństwa. Dodatkowo jest to atutem w rozmowach z bankami komercyjnymi, gdy zapadnie decyzja, że inwestycja w całości lub części ma być finansowana za pomocą kapitału obcego. Tak jest właśnie w przypadku Alight. Firma sięgnie po dług, który ma zapewnić jeden z wiodących szwedzkich banków – Skandinaviska Enskilda Banken.
Odbędzie się to zresztą w dosyć ciekawej formule, która pokazuje, że bank ocenił ryzyko inwestycji jako dość niskie. Chodzi o to, że projekt Hallstavik ma być sfinansowany za pomocą długu typu non-recourse. To typ zadłużenia odsetkowego bez regresu, które jest zabezpieczone zastawem – najczęściej w postaci środków trwałych. W przypadku Alight zapewne mowa o zastawie na parku solarnym. W sytuacji, gdy pożyczkobiorca nie wywiązałby się ze swoich zobowiązań, to pożyczkodawca może przejąć i sprzedać zabezpieczenie, ale jeżeli cena uzyskana podczas transakcji okazałaby się niższa niż kwota długu, to nie ma on prawa ubiegać się od pożyczkobiorcy wyrównania salda niedoboru (różnicy między pieniędzmi otrzymanymi za sprzedaży zabezpieczenia a pełną kwotą zadłużenia).