Top 100 światowej zbrojeniówki

Defense News opublikował listę 100 największych firm w dziedzinie obronności za rok budżetowy 2023. Pierwsza trójka to dwa koncerny amerykańskie i firma chińska. Polska Grupa Zbrojeniowa PGZ znalazła się na 62 pozycji.

Palmę pierwszeństwa, i to kolejny rok z rzędu, dzierży Lockheed Martin z 64,65 mld dolarów przychodów na kontraktach dziedziny obronności przy niewielkim 2% wzroście od 2023 roku. Nic dziwnego, bowiem firma ta jest jedną z największych spółek amerykańskiej zbrojeniówki. Jednak drugie miejsce jest już pewnego rodzaju sensacją. Awansowała na nie z 4 pozycji w 2023 roku chińska państwowa korporacja Aviation Industry Corporation of China z wynikiem 44,911 mld dolarów i aż 45% wzrostem przychodów z tytułu kontraktów zbrojeniowych. Firma ta jest jednym z czołowych producentów chińskich maszyn wielozadaniowych, odpowiedników amerykańskich samolotów generacji IV+ i V, jak J-10 i J-20 oraz maszyn transportowych i cywilnych, zaś produkcja zbrojeniowa stanowi 38% jej całkowitych przychodów. Co ciekawe, mimo absolutnej dominacji korporacji USA w pierwszej 10 największych firm prócz Aviation Industry Corporation of China znalazły się też dwie inne firmy chińskie – China State Shipbuilding Corporation Limited, odpowiedzialna za chiński program fregat i lotniskowcowy, dla której kontrakty zbrojeniowe stanowią jedynie 20% przychodów oraz China North Industries Group Corporation Limited, należąca do grupy NORINCO, największego chińskiego eksportera broni.

W pierwszej dziesiątce nie znalazła się żadna firma z Unii Europejskiej i tylko jedna z Europy. Ta druga, to sklasyfikowany na 7 miejscu brytyjski holding BAE Systems, zaś pierwsza firma z Unii Europejskiej jaka pojawiła się w zestawieniu to Airbus zajmujący 13 pozycję.

Pierwszą firmą z Europy Środkowo-Wschodniej obecną na liście jest Ukroboronprom, czyli Ukraiński Przemysł Obronny, który jest jednocześnie holdingiem z największym wzrostem przychodów w całej „setce” Defense News. Wzrosły one bowiem z 775 mln dolarów w roku budżetowym 2021 do 1,3 mld dolarów w roku budżetowym 2022, rzecz jasna w następstwie inwazji Rosji na Ukrainę, zaś w 2023 roku odnotowano przychody rzędu 2,2 mld dolarów, czyli 72% wzrost.

W zestawieniu znalazła się też firma polska – Polska Grupa Zbrojeniowa. Mimo wojny zajmuje od dwóch lat stabilną 62. pozycję, zaś jej wzrost przychodów w 2023 roku z tytułu produkcji i sprzedaży sprzętu i wyposażenia wojskowego określono na 11% licząc rok do roku.

Jak twierdzą autorzy zestawienia, ponad 75% znajdujących się na nim firm odnotowało w roku budżetowym 2023 wzrost przychodów z obronności. Biorąc pod uwagę tylko ostatnie pięć lat podatkowych całkowite dochody z obronności w rankingach z poszczególnych lat wyniosły:

 Rok budżetowy 2019: 524,4 mld dolarów

 Rok budżetowy 2020: 551,2 mld dolarów

 Rok budżetowy 2021: 595 mld dolarów

 Rok budżetowy 2022: 533,9 mld dolarów

 Rok budżetowy 23: 603,9 mld dolarów

Ostatni 13% wzrost został spowodowany pełnoskalową inwazją Rosji na Ukrainę, która wkracza w trzeci już rok, wojną Izraela z Hamasem w Strefie Gazy i atakami Hezbollahu z Libanu, gdzie zapowiada się kolejna wojna, atakami Houtich kierowanych przez Iran na transport morski w Cieśninie Bab-el-Mandeb i na Morzu Czerwonym oraz rosnącym napięciem w regionie Azji i Pacyfiku w związku ze spornymi terytoriami na Morzu Południowochińskim i niepodległością Tajwanu.

Stwierdzenie „świat się zbroi” jest według analityków Defense News całkowicie uprawnione, co jest widoczne w zyskach branży. Ogólnie Top 100 firm zbrojeniowych zdominowały firmy z USA, których w zestawieniu znalazło się 48. Następne miejsce zajęły Chiny i Wlk. Brytania – każda z 6 firmami. Na trzeciej pozycji uplasowały się Turcja i Niemcy włączając do rankingu po 5 spółek. Francja ulokowała 4 firmy. Z Izraela i Korei Południowej znalazły się w top 100 po trzy firmy, Indie, Włochy, Norwegia i Hiszpania ulokowały na liście po dwie, zaś Australia, Holandia, Kanada, Finlandia, Irlandia, Luksemburg, Polska, Arabia Saudyjska, Singapur, Szwecja i Ukraina – po jednej firmie.

Oczywiście na liście są luki. Wyłączone zostały z niej całkowicie firmy rosyjskie ukrywające swoje dane. Nie ma też firm japońskich, które zaczęły opóźniać publikacje dotyczące kontraktów przemysłu obronnego. Co ciekawe, także niektóre znane firmy z USA zajmujące się produkcją zbrojeniową, jak General Atomics, nie udostępniają danych na ten temat, zaś BigTechy, jak Amazon i Google, mimo prowadzenia prac na rzecz obronności i podpisywania kontraktów z Departamentem Obrony USA nie chcą ujawniać jakichkolwiek danych na ten temat. Podobnie zresztą zaczynają postępować firmy chińskie. O trudnościach w pozyskiwaniu danych świadczy przypadek wieloletniego dziennikarza i korespondenta Defense News w Indiach, Viveka Raghuvanshiego, aresztowanego rok temu i przetrzymywanego do tej pory w więzieniu bez postawienia zarzutów. Inne problemy ujawniły się w przypadku firm tureckich, których rzeczywiste przychody w dolarach trzeba było obliczyć po uwzględnieniu stopy inflacji, wysokiej w tym kraju.

Cała lista Top 100 znajduje się TUTAJ.