Chińska firma Hangzhou Jiuyuan Gene Engineering opracowała lek z grupy GLP-1 biopodobny w stosunku do bijącego rekordy popularności blockbustera Ozempic firmy Novo Nordisk. Na razie chiński producent nie może rozpocząć produkcji póki nie wygaśnie na początku 2026 roku ochrona patentowa na Ozempic w Chinach. Ale jeśli patent nie zostanie odnowiony wówczas na rynku globalnym, nie tylko chińskim, pojawi się tania wersja leku GLP-1.
Hangzhou Jiuyuan Gene Engineering złożył wniosek o sprzedaż swojego leku w Chinach, co stanowi oczywiste wyzwanie wobec działań Novo Nordisk, która to firma chce podbijać rynki azjatyckie swoim blockbusterem przeciw cukrzycy Ozempic.
Nowy lek o nazwie Jiyoutai, jest lekiem biopodobnym do Ozempic. Lek biopodobny ma strukturę, która naśladuje istniejący lek biologiczny, ale nie jest dokładnie taka sama. Jiyoutai, podobnie jak Ozempic, jest przeznaczony do kontrolowania poziomu cukru we krwi u pacjentów z cukrzycą typu 2. Chiny od dwóch dekad mają duże problemy otyłością osób po 30. roku życia oraz dzieci. Napędza to popyt na leki z grupy GLP-1, takie jak Ozempic. Według „Wall Street Journal” rynek leków GLP-1 w Chinach w 2023 r. wyniósł około 1,7 mld dolarów – większość to przy tym leki receptowe.
Sprzedaż Ozempic w Chinach wzrosła w 2023 roku dwukrotnie do poziomu 4,8 mld koron duńskich, czyli 694 mln dolarów, co stanowi 5% sprzedaży globalnej tego leku wynoszącej 95,7 mld koron. Ozempic jest najlepiej sprzedającym się lekiem przeciwcukrzycowym na świecie, przy czym popyt napędzają nie diabetycy, a osoby pragnące schudnąć ponieważ takie jest działanie terapeutyku, podobnie jak wszystkich terapeutyków z grupy GLP-1, jak choćby innego blockbustera tej grupy – Wegovy. Oba zawierają bowiem ten sam składnik: czynny semaglutyd.
Jak przyznaje Novo Nordisk, patenty Novo w Chinach na Ozempic i pokrewny lek Wegovy wygasną w 2026 roku. Jak stwierdziła rzeczniczka firmy Mette Kruse Danielsen, podjęta będzie próba ich odnowienia i koncern ma nadzieję, że „w Chinach będziemy nadal wspierać i chronić innowacje, ponieważ pobudzi to motywację firm do opracowywania innowacyjnych leków i zapewniania pacjentom nowych metod leczenia „ co jest dość czytelną próbą wykazania, że ochrona patentowa powinna być przedłużona.
Jednak jeśli tak się nie stanie, jak twierdzą analitycy, tanie analogi Ozempic i Wegovy zmniejszą popyt na te leki i to nie tylko na rynku chińskim, ale w całej Azji i być może na innych kontynentach. Leki te bowiem należą do grupy niskorefundowanych lub wysokorefundowanych tylko na podstawie specjalnych wskazań, natomiast osoby, które chcą się odchudzić płacą za nie 100% ceny.
Udziałowcem większościowym Jiuyuan Gene, producenta Jiyoutai, jest spółka Huadong Medicine, która w zeszłym roku w badaniach klinicznych faz III/IV porównywała „lek z substancją czynną semaglutyd” z zastrzykami Ozempic u 476 pacjentów. Chodziło najprawdopodobniej o Jiyoutai i nie ujawniono wyników tych badań. Firma przyznała jednak, że bez wygaśnięcia patentu nie będzie mogła „skomercjalizować JY29-2 (Jiyoutai)”.
Nowo Nordisk wiedząc o zagrożeniu utratą patentu w Chinach chce jeszcze w tym roku wprowadzić na rynek Wegovy w wersji przeznaczonej specjalnie do odchudzania. Według Reuters, obecnie opracowywane jest ponad 100 podobnych leków ukierunkowanych na kontrolę cukrzycy i otyłość, m.in. koncern Eli pracuje nad wprowadzeniem na chiński rynek własnego leku odchudzającego we współpracy z lokalną firmą Innovent.
