Tranzyt ukraińskiego zboża przez Polskę zarówno drogowy, jak i kolejowy, będzie zabezpieczony przez plombowanie. Plomby będą zdejmowane w koncesjonowanych magazynach portowych albo w innych krajach, wskazanych jako docelowe. Zboże, którego miejscem docelowym jest Polska, będzie podlegało ścisłym kontrolom odpowiednich służb – tak jak dotychczas.
To ustalenia rozmów wicepremiera, ministra rolnictwa i rozwoju wsi Henryka Kowalczyka z ministrem polityki rolnej i żywności Ukrainy Mykołą Solskim.
– Uzgodniliśmy dwa sposoby postępowania w przypadku tranzytu zboża z Ukrainy przez terytorium Polski – powiedział minister rolnictwa Henryk Kowalczyk i wyjaśnił powody, dla których strona polska w ostatnim czasie zintensyfikowała kontrole graniczne zbóż pochodzących z Ukrainy.
Wskazał na przypadki przesyłek, które zostały zatrzymane, ponieważ stwierdzono w nich nieprawidłowości. Zaznaczył, że w interesie zarówno strony polskiej, jak i ukraińskiej jest zagwarantowanie bezpieczeństwa żywności i wysokiej jakości eksportowanych towarów rolno-spożywczych.
Minister Mykoła Solski także podkreślił, że zboże przewożone przez granicę musi spełniać wszystkie niezbędne standardy. Zaproponował modyfikację procedur tranzytowych dla towarów kierowanych przez polskie porty morskie do krajów trzecich oraz towarów kierowanych przez terytorium Polski do innych państw Unii Europejskiej.
Ministrowie przyjęli też dokument „Wspólne oświadczenie ministrów rolnictwa Polski i Ukrainy po spotkaniu w Warszawie 3.03.2023 r.”. Są w nim zawarte ustalone zasady tranzytu. W celu usprawnienia i uszczelnienia tranzytu ukraińskich zbóż i nasion oleistych przez terytorium Polski od 8 marca 2023 r. w oddziałach celnych zlokalizowanych na polsko-ukraińskich przejściach granicznych będą obligatoryjnie nakładane zamknięcia urzędowe (plomby celne) na środki transportu drogowego, które będą zdejmowane w miejscu przeznaczenia towaru.
Ponadto w przypadku transportu kolejowego przewoźnik będzie miał obowiązek nałożenia plomb na każdy wagon. Funkcjonariusze Krajowej Administracji Skarbowej na polsko-ukraińskich przejściach granicznych będą kontrolować te plomby. Zamknięcia urzędowe będą zdejmowane przez funkcjonariuszy Krajowej Administracji Skarbowej w trzech polskich portach morskich (Gdańsk, Gdynia, Świnoujście).
W przypadku, gdy towar będzie przewożony tranzytem do innych państw UE, zamknięcia urzędowe będą zdejmowane w licencjonowanych punktach składowania zlokalizowanych w tych krajach. Wówczas zapis o przybyciu ładunku do zadeklarowanego miejsca, celem zdjęcia plomby, będzie dostępny poprzez system NCTS (New Computerised Transit System), czyli system informatyczny obsługujący wspólnotową procedurę tranzytu na terenie Unii Europejskiej oraz wspólną procedurę tranzytową WPT.
W przypadku tranzytu do portów lub innych państw członkowskich UE pod warunkiem zastosowania zamknięć urzędowych nie będą przeprowadzane kontrole przez polską Inspekcję Weterynaryjną.
Z kolei w sytuacji stwierdzenia niezgodności pomiędzy deklarowanym a faktycznym miejscem rozładunku towaru strona ukraińska wykluczy spedytorów, którzy dopuścili się takich nieprawidłowości, z dalszych operacji przewozowych.
Zboże, którego miejscem docelowym będzie Polska, będzie w dalszym ciągu ściśle kontrolowane przez odpowiednie służby, w zależności od jego przeznaczenia.
Ukraina jest ważnym partnerem Polski w zakresie handlu towarami rolno-spożywczymi. W 2022 r. Polska odnotowała wzrost eksportu rolnego na rynek ukraiński o 16% (z 811,5 do 945,3 mln euro). Do Ukrainy trafiały głównie: sery i twarogi, produkty używane do karmienia zwierząt i kawa.
