Polska największym rynkiem i ekosystemem dla działania startupów o wysokim stopniu zaawansowania rozwiązań technologicznych – deeptechów. Jest ich aż 162 z 256 działających w całej Europie Środkowej – takie są wyniki analizy funduszu Aper Ventures
Fundusz Aper Ventures dokonał analizy rynku państw Europu Środkowej pod kątem obecności i działania deeptechów. Deeptechy są specyficznymi formami startupów, jako że zwykły startup jest przedsięwzięciem biznesowym, szukającym dla siebie niszy rynkowej lub klienta, któremu może zaoferować swoją usługę lub technologię, tak być móc generować stałe lub powtarzalne przychody. Deeptech jest startupem, który oferuje produkt lub usługę innowacyjną o wysokim stopniu zaawansowania technologicznego. Działaniu deeptechu towarzyszy zwiększone ryzyko w porównaniu do zwykłego startupu, bowiem dodatkowo obejmuje oferowaną technologię: czy i na ile będzie ona działać.
Wychodząc z tych założeń analitycy Aper Ventures zbadali finansowanie startupów, które były lub mogły być deeptechami. Jeśli chodzi o Polskę, to ponad 30% z największych inwestycji startup-owych II kw. 2022 roku trafiło do deeptechów, przy czym jeśli pojęcie to zostałoby rozszerzone, takich inwestycji mogłoby być nawet 40%. Deeptechy Europy Środkowej obecnie są zaangażowane w programy działające w EU Innovation Agenda i NATO Deep Technology Fund. Finansowane są także z francuskiego programu „Centre of deeptech” i szwajcarskiego programu finansowania uniwersyteckich spin-offów. Fundusz EuraTechnologies zainwestował w inkubatory przedsiębiorczości dla takich uniwersyteckich spin-offów 24 mln dol.
Rozwiązania deeptech powstają najczęściej w takich obszarach jak chemia stosowana, inżynieria lądowa, lotnictwo, zaawansowane badanie przestrzeni kosmicznej tzw. Space 2.0 oraz technologie medyczne. Coraz częściej deeptech służy osobnemu ekosystemowi startupów – Climatech. Tu zawierają się takie technologie jak przyjazne dla klimatu samochody, rozwiązania silników, napędu czy składowania wodoru i opartych na nim ogniw oraz metody recyklingu oparte na stosowanych patentach chemicznych. Deeptechy są więc nie tyle obecne w jednej kategorii ile rozproszone po różnych branżach.
Startupy uruchomione w latach 2013-2019 dominują obecnie na rynku w 2022 r., co jest typowe dla rozszerzonej fazy R&D w deeptech. W miarę jak startupy deeptech skalują się i wchodzą na rynki światowe, kilka z nich przeniosło się za granicę lub poszukuje inwestorów z funduszy globalnych. Wiele z nich nadal ma inwestorów krajowych.
Obecnie według Aper Ventures w Środkowej Europie znajduje się 256 deeptechów: 38 w Czechach, 39 na Węgrzech, 26 na Słowacji i 162 w Polsce. Do tej chwili żaden z nich nie wypracował pozycji „jednorożca”, czyli startupu z błyskawiczną karierą podbijającego cały stworzony przez siebie segment rynku lub nisze, ale niektóre są bliskie osiągnięcia tego statusu. Istnieje przy tym podział ekosystemów deeptech w całym regionie.
Polska jest największych ekosystemem deeptechów w regionie przy czym stosunkowo dużo jest wśród naszych deeptechów rozwiązań z chemii stosowanej i zaawansowanych materiałów. Te dwa segmenty są kluczowe dla polskich spin-offów uniwersyteckich, poza nimi wybijają się rozwiązania Medtech oraz deeptech w inżynierii lądowej.
Węgry to głównie rozwiązania Medtech, ale brakuje tam inwestorów chcących wspomagać rozwiązania deeptech. Największym finansującym jest Hiventures, państwowa spółka venture capital z kapitałem 50 miliardów forintów.
Słowacki ekosystem jest dziesięciokrotnie mniejszy niż polski, mimo tego konkuruje z polskim deeptechem półprzewodnikowym jest liderem w zakresie BIZ i transferu technologii w Europie Środkowo-Wschodniej, wykazuje najlepszą zdolność do adaptacji nowych technologii. Czechy to głównie deeptechy w przemyśle lotniczym, tamtejsze spin-offy znacząco przyczyniły się do rozwoju rozwiązań interakcji człowiek-komputer. Sporą część spin-offów należy do czeskich uniwersytetów.
