Wczoraj NBP opublikował wyniki kwartalnej ankiety kredytowej przeprowadzanej wśród banków. Jak co kwartał jest ona użytecznym źródłem informacji na temat tego, co dzieje się w sektorze bankowym i w gospodarce
Zanim przejdziemy do szczegółów z II kwartału, warto podkreślić, że kryteria udzielania kredytów, argumenty stojące za ich zmianami, popyt na kredyt i jego determinanty mają charakter cykliczny – dlatego chętnie na nie patrzymy.
Stosunkowo najwięcej emocji i zainteresowania opinii publicznej budzi rynek nieruchomości – tutaj zaskoczeń nie ma. Popyt na kredyty mieszkaniowe tąpnął w 2022 r. i nie wykazuje żadnych oznak odbicia. Odsetki banków wskazujące na jego spadek są rekordowo wysokie. Dodatkowo, w II kwartale poważnie zacieśniono kryteria ich udzielania, co można wiązać z prognozami sytuacji gospodarczej, zacieśnieniem polityki pieniężnej i realizacją nowych zaleceń KNF w zakresie liczenia zdolności kredytowej. II kwartał przyniósł również niechlubny rekord w zakresie zmian wydatków konsumpcyjnych przytaczanych jako przyczynę spadku popytu na tego rodzaju kredyt. Co ciekawe, kredyty konsumpcyjne dotknęło to w znacznie mniejszym stopniu. Być może to „pomostowe” finansowanie konsumpcji dóbr trwałych (wygładzenie spadającego dochodu realnego kredytem).
W segmencie korporacyjnym najpierw – bo w I kwartale b.r. – doszło do dostosowań po stronie podażowej (uniwersalne zacieśnienie kryteriów udzielania kredytów), a następnie dopiero pojawiły się symptomy osłabienia popytu na kredyt. Najgorzej w świetle ankiety kredytowej wygląda finansowanie długoterminowe (i MŚP, i dużych firm), co jest spójne ze strukturą faktycznie udzielanych kredytów korporacyjnych, które od wielu miesięcy rosną tylko dzięki puchnącym kredytom obrotowym. Dlaczego? Tutaj musimy zajrzeć do przyczyn zmian popytu na kredyt, gdzie w II kwartale dominowało finansowanie zapasów i kapitału obrotowego. Z drugiej strony, w ostatnich miesiącach ewidentnie tąpnęła działalność inwestycyjna – tak głębokiego braku potrzeb w zakresie kredytowania inwestycji nie widziano od wiosny 2020 r.
Ankieta kredytowa maluje polską gospodarkę w ciemnych barwach, zwłaszcza jeśli chodzi o perspektywy inwestycji prywatnych (nie tylko mieszkaniowych). Z punktu widzenia szacowania bieżących odczytów PKB dostajemy argument za wysokim wkładem zapasów w II kwartale (wbrew badaniu koniunktury).
Obserwowany popyt na kredyty dla przedsiębiorstw

Źródła popytu na kredyty dla przedsiębiorstw: finansowanie środków trwałych i obrotowych

Obserwowany popyt na kredyty konsumpcyjne i hipoteczne

Zespół Analiz Banku Pekao