Warszawa, 25.11.2024 (ISBnews) – Intencję pozostania w Polsce na stałe deklaruje 21% uchodźców z Ukrainy oraz 48% imigrantów przedwojennych z tego kraju – bez zmian wobec badania z 2023 r., podał Narodowy Bank Polski (NBP). Szybki powrót na Ukrainę pod warunkiem zakończenia wojny deklaruje 60% uchodźców.
W porównaniu z poprzedni latami powoli rośnie jedynie odsetek uchodźców, którzy deklarują, że nie chcieliby zostać na stałe, ale pozostaną dłużej niż rok. Niewielki odsetek imigrantów w Polsce planuje wyjazd w ciągu najbliższego roku, podał NBP.
“Od ponad dwóch lat nie zmieniają się istotnie deklaracje dotyczące pozostawania na stałe w Polsce. W 2024 roku plany takie miało 48% imigrantów przedwojennych (w 2023 roku 48%, w 2022 roku 55%) i 21% uchodźców (w 2023 roku było to 21%, w 2022 roku: 19%). W porównaniu z poprzedni latami powoli rośnie jedynie odsetek uchodźców, którzy deklarują, że nie chcieliby zostać na stałe, ale pozostaną dłużej niż rok” – czytamy w raporcie “Sytuacja życiowa i ekonomiczna migrantów z Ukrainy w Polsce w 2024 roku. Raport z badania ankietowego”.
Wśród wszystkich imigrantów wzrasta i tak relatywnie wysoki odsetek odpowiedzi “trudno powiedzieć”, podał NBP.
“Około 25% imigrantów ma znajomych, którzy chcą przyjechać w najbliższym czasie do Polski. Odpowiedzi uzależnione były od trwałości planów pobytowych w Polsce – przeciętnie częściej takich znajomych deklarowały osoby, które chciałby zostać w Polsce na stałe oraz te, które chcą w najbliższym czasie same przemieszczać do kraju innego niż Ukraina. W każdej kategorii odpowiedzi częściej takich znajomych deklarowali uchodźcy, ale efekt ten kompensował fakt, że większość uchodźców stanowiły osoby niezdecydowane co do pozostania w Polsce. Osoby te mają też generalnie mniej znajomych chcących wyjeżdżać” – czytamy dalej.
W raporcie wskazano, że czynniki wpływającymi na możliwość dłuższego niż rok pobytu w Polsce są wspólne wśród wszystkich imigrantów: możliwość utrzymania siebie i rodziny oraz satysfakcjonująca praca.
“Najważniejszym ułatwieniem z punktu widzenia imigrantów z Ukrainy ogółem jest możliwość łatwiejszej legalizacji pobytu w Polsce” – czytamy dalej.
“Pytanie dotyczące najważniejszych form pomocy, które w opinii respondentów ułatwiłby pobyt w Polsce pozwoliło na zhierarchizowanie potrzeb zgłaszanych przez imigrantów. W przypadku imigrantów przedwojennych bezapelacyjnie najważniejszą kwestią jest legalizacja pobytu w Polsce i potencjalne ułatwienia z tym związane (58% odpowiedzi, rok wcześniej było to 43%). Jak dowodzą wcześniejsze analizy jest to grupa najbardziej zainteresowana pozostaniem na dłużej w Polsce” – napisał NBP.
Z punktu widzenia uchodźców legalizacja pobytu to jest również sprawa najważniejsza (39% wobec 31% wskazań rok wcześniej), gdy z większość respondentów nie planuje wyjechać w ciągu najbliższego roku z Polski.
“Różne tempo integracji ekonomicznej uchodźców i emigrantów przedwojennych przekłada się na zróżnicowanie ich potrzeb. Imigranci przymusowi z Ukrainy poza ułatwieniami w legalizacji pobytu wskazują prawie tak samo często na: ułatwienia w nauce j. polskiego (33%, rok wcześniej: 32%), pomoc w znalezieniu pracy (30%, rok wcześniej: 35%) oraz możliwość udziału w nieodpłatnych szkoleniach (27%, rok wcześniej: 17%). Wciąż na wysokim miejscu utrzymuje się możliwość nostryfikacji dyplomów (około 20% odpowiedzi uchodźców i migrantów przedwojennych, podobnie jak przed rokiem). Obserwacje te świadczą o dążeniu uchodźców do poprawy swojej pozycji na polskim rynku pracy nawet jeśli osoby te nie planują pozostawać w Polsce na stałe” – czytamy też w raporcie.
NBP podał, że podstawowym źródłem utrzymania imigrantów z Ukrainy jest praca. W strukturze dochodu imigranta przedwojennego wynagrodzenia z pracy stanowią średnio około 90% dochodu, a w przypadku uchodźcy 76%.
“Imigranci z Ukrainy są bardzo aktywni na polskim rynku pracy. Udział osób pracujących lub poszukujących pracy wśród imigrantów wyniósł 78% i był wyraźnie wyższy niż wśród polskich obywateli” – podkreślono.
Wciąż dużym problemem pozostaje znacznie wyższe bezrobocie wśród uchodźców niż ogółem w polskiej gospodarce, podano także.
“Poprawie uległa znajomość języka polskiego zarówno wśród imigrantów przedwojennych, jak i uchodźców, co jest jednym z przejawów integracji społecznej i ekonomicznej. Istotnie zwiększył się odsetek imigrantów deklarujących bardzo dobrą znajomość języka polskiego (68% migrantów przedwojennych i 28% uchodźców). Z kolei jedynie 9% uchodźców i niecałe 3% migrantów przedwojennych deklaruje brak znajomość języka polskiego. Migranci to osoby dobrze wykształcone. Prawie połowa z nich posiada wyższe wykształcenie” – czytamy w raporcie
Sytuacja mieszkaniowa migrantów przedwojennych i uchodźców stopniowo upodabnia się, co świadczy o postępującej integracji uchodźców, wskazano także.
“Potrzeby socjalne imigrantów w Polsce nie są deklarowane jako najważniejsze. Imigranci dostosowują się do polskich realiów. Ponad dwa lata po rozpoczęciu pełnoskalowej wojny na Ukrainie odpowiedzi takie jak: pomoc w zakwaterowaniu, wsparcie finansowe osób bez pracy, czy dostęp do służby zdrowia są wymieniane relatywnie rzadziej. Relatywnie najrzadziej wskazywana była możliwość załatwiania spraw po ukraińsku (7-10%). Jak się wydaje imigranci nauczyli się na tyle funkcjonować w polskich realiach, że ułatwienia taki nie są postrzegane jako kluczowe” – napisał NBP.
NBP zaznaczył, że wciąż dużym problemem pozostaje znacznie wyższe bezrobocie wśród uchodźców niż ogółem w polskiej gospodarce.
“Wśród respondentów i respondentek, którzy przyjechali po 2022 roku 19% było bezrobotnych. Według danych BAEL porównywalny odsetek wynosił poniżej 2%. Duża część uchodźczyń opiekujących się dziećmi poszukuje pracy jedynie na część etatu, co stanowi problem wobec niskiego wykorzystania kontraktów w niepełnym wymiarze czasu pracy w polskiej gospodarce” – czytamy w raporcie.
Struktura społeczno-demograficzna przebywających w Polsce imigrantów z Ukrainy nie zmieniła się istotnie w stosunku do badania z 2023 r., podano także.
“W strukturze ze względu na płeć nadal przeważają kobiety – około 67% (w grupie migrantów przedwojennych stanowiły 54%, a w grupie uchodźców 76%). Profil wiekowy badanej grupy charakteryzuje się koncentracją osób w wieku 27-44 lata (stanowią one połowę respondentów). Migranci to osoby dobrze wykształcone. Wykształcenie wyższe deklaruje 47% migrantów przedwojennych oraz 46% uchodźców. Imigranci pochodzą z wszystkich regionów Ukrainy. Nie zanotowano większych zmian w migracji do Polski z regionów objętych konfliktem zbrojnym” – podał bank centralny
Badanie ankietowe migrantów z Ukrainy odbyło się w okresie od 6 maja 2024 r. do 5 lipca 2024 r. Łącznie zebrano 3 778 ankiet.
(ISBnews)