W środę 23 października odbyło się spotkanie Klubu „Teraz Polska”, podczas którego zaprezentowano wyniki tegorocznych badań konsumenckich dotyczących decyzji zakupowych Polaków. Odbyło się także wręczenie certyfikatów potwierdzających przedłużenie prawa do posługiwania się Godłem „Teraz Polska”.
Raport z badań społeczno-rynkowych zrealizowanych przez Fundację Polskiego Godła Promocyjnego, organizatora Konkursu „Teraz Polska”. Badanie zostało przeprowadzone na przełomie września i października br. przez firmę ASM Research Solutions Strategy, laureata Konkursu „Teraz Polska”.
„Naszym celem było zrozumienie preferencji konsumenckich, w szczególności dotyczących postrzegania jakości, postaw wobec patriotyzmu konsumenckiego oraz percepcji znaku „Teraz Polska”. Analiza wyników dostarcza cennych wniosków na temat nawyków zakupowych, znaczenia jakości, zwiększającej się preferencji produktów krajowych i ewoluującej racjonalności konsumenckiej. To już kolejna edycja naszego badania, zatem mamy możliwość porównywania wyników rok do roku, a dzięki obserwacji zmieniających się trendów – również formułowania prognoz dla biznesu” – wyjaśnia Krzysztof Przybył, prezes Fundacji Godła „Teraz Polska”.
Poniżej przedstawiamy wybrane fragmenty raportu i najważniejsze wnioski, jakie z niego płyną.
Najistotniejszym czynnikiem, który wpływa na decyzje zakupowe Polaków, jest jakość produktu – wskazało ją 87,3% respondentów. Cena plasuje się na drugim miejscu (76,4%). Znaczna liczba respondentów zwraca także uwagę na kraj pochodzenia produktu (23,7%). Wzrost zainteresowania polskimi produktami wynika – wg autorów raportu – z rosnącej świadomości konsumentów oraz trendu lokalnego patriotyzmu ekonomicznego. Ciekawą tendencją jest także zwiększająca się rola walorów ekologicznych produktu. Stanowią one coraz istotniejszy czynnik w decyzjach zakupowych: w 2024 r. 18,4% respondentów uznało je za istotne, podczas gdy w 2023 – 13,9%.
W porównaniu do poprzednich lat widać wyraźny wzrost wagi przywiązywanej do jakości i pochodzenia produktów. Te wyniki korespondują z globalnym trendem świadomej konsumpcji – konsumenci coraz częściej wybierają produkty lokalne oraz takie, które wspierają zrównoważony rozwój. Badania światowe potwierdzają, że rosnąca liczba konsumentów gotowa jest zapłacić więcej za produkty przyjazne środowisku oraz wyprodukowane lokalnie.
Znacząca większość badanych (82,9%) jest gotowa zapłacić więcej za produkty o wyższej jakości. To świadczy o rosnącej świadomości konsumentów dotyczącej wartości, jaką niesie za sobą jakość. Tylko 3,6% Polaków nie jest gotowych płacić więcej za jakość, co może sugerować, że mimo rosnącej inflacji i pewnych niepokojów globalnych mogących wpływać na zarządzanie domowym budżetem Polacy w dalszym ciągu preferują produkty wyższej klasy.
W porównaniu z badaniem z 2023 r. widać wzrost (o 2,8 punktu proc.) gotowości do zapłacenia więcej za produkt o wyższej jakości. Tendencja ta może świadczyć o rosnącej świadomości konsumentów odnośnie korzyści płynących z inwestowania w produkty wysokiej jakości, które charakteryzują się dłuższą żywotnością i lepszymi właściwościami. Jest to również odzwierciedlenie zmieniających się trendów konsumenckich – bardziej świadomi klienci wolą wydać więcej, aby zyskać pewność co do jakości produktu i aby mniej obciążać środowisko poprzez nabywanie rzeczy trwałej i użytecznej przez lata.
„Badanie potwierdza, że choć ceny produktów i usług są dla konsumentów ważne, to jednak w cenie jest przede wszystkim jakość. Jest to kwestia kluczowa dla prawie 9 na 10 respondentów. Niewiele mniej osób zgadza się płacić więcej za wysoką jakość. Podobnie jak w innych krajach rozwiniętych, do których dołączyła Polska, również na naszym rynku liczy się sprawdzone pochodzenie produktów, będące gwarancją odpowiedniej jakości. Polskie pochodzenie produktów znajduje się na liście trzech priorytetowych kryteriów zakupowych dla niemal 1/4 konsumentów” – mówi dr Jarosław Górski, ekonomista, adiunkt Wydziału Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego.
Na pytanie, czym jest patriotyzm dla współczesnych Polaków, aż 30% respondentów wiąże go z kupowaniem polskich produktów. Jest to szczególnie istotne, ponieważ pokazuje stałe utrwalanie się w postawach społecznych tzw. patriotyzmu ekonomicznego – stanowi bowiem wzrost o 3,2 punktu proc. w porównaniu do 2023 r.
Porównując te dane z latami poprzednimi, można zauważyć stopniowy wzrost znaczenia kupowania rodzimych produktów. Aż 86,9% respondentów uznało, że mając możliwość wyboru, należy kupować polskie produkty. Wynika to ze zwiększającej się mody na wspieranie lokalnej gospodarki, ale także z poczucia odpowiedzialności konsumenckiej w kontekście globalnych wyzwań gospodarczych. Istotne w rozszerzaniu świadomości są akcje informacyjne i promocyjne, akcentujące słuszność kupowania krajowych produktów i usług wysokiej jakości, co jest misją i główną działalnością Fundacji Polskiego Godła Promocyjnego, organizatora Konkursu „Teraz Polska”.
Zresztą słuszność działania Fundacji potwierdzają odpowiedzi badanych. Na przykład znajomość znaku „Teraz Polska” zadeklarowało aż 90,1% respondentów. Na dodatek 88,3% badanych zgadza się, że jest to dobry sposób oznaczania wysokiej jakości produktów polskich, co dodatkowo zachęca do ich zakupu. Warto podkreślić, że zaufanie do znaku „Teraz Polska” przekłada się na postrzeganie jakości. Polacy wybierają produkty i usługi nagrodzone Godłem, kojarząc je ze stabilną jakością (82,2% respondentów), uznając je dzięki Godłu za rozpoznawalne (84,8%) oraz przypisując im krajowe pochodzenie (87,5%). Przekłada się to na realne decyzje zakupowe, co jest cenne szczególnie w czasach, gdy konsumenci stają się bardziej wymagający i świadomi.
Zdecydowana większość respondentów (85,4%) uważa, że wyróżnienie firmy znakiem „Teraz Polska” wzmacnia jej prestiż, co może mieć realny wpływ na wyniki sprzedażowe. Przedsiębiorstwa, które mogą pochwalić się tym znakiem, zyskują przewagę konkurencyjną, co jest istotnym aspektem w kontekście rosnącej konkurencji na rynku. Aż 88,3% respondentów uważa, że Godło „Teraz Polska” jest dobrym sposobem oznaczania wysokiej jakości polskich produktów i usług oraz zachęca do ich zakupu.
„Badania wyraźnie pokazują, że siła i prestiż Godła „Teraz Polska” nie maleją – aż 85,4% ankietowanych uważa, że wyróżnienie tym znakiem wzmacnia prestiż firmy i produktu poprzez skojarzenia z rozpoznawalnością i stabilną jakością. Certyfikacja wpisuje się w aktualne trendy etycznej konsumpcji i patriotyzmu gospodarczego, dając konsumentom impuls do wspierania polskich marek. Wielu konsumentów rozumie, że to od nich zależy, czy polska jakość będzie stanowiła fundament rozwoju krajowej gospodarki i zaufania konsumentów” – podsumowuje dr Jarosław Górski.
Raport został opracowany na podstawie badania zrealizowanego metodą CAWI (Computer-Assisted Web Interviewing) na próbie 1001 Polaków w wieku 18 lat i starszych w dniach 23 września–1 października 2024 r. Badanie zostało zaprojektowane i zlecone przez zespół ekspertów Fundacji Polskiego Godła Promocyjnego oraz skonsultowane, zweryfikowane i wykonane przez agencję badawczą ASM Research Solutions Strategy.
