Warszawa, 23.04.2024 (ISBnews) – Udział szarej strefy w tworzeniu tegorocznego PKB wyniesie 18,5% (łącznie 756 mld zł) wobec 18,9% (713 mld zł) w 2023 r., prognozuje Instytut Prognoz i Analiz Gospodarczych (IPAG).
Instytut Prognoz i Analiz Gospodarczych Fundacja Naukowa co roku wskazuje Dzień Wyjścia z Szarej Strefy Gospodarczej. W tym roku przypadł on 8 marca. Od tego dnia produkcja odbywa się umownie wyłącznie w oficjalnym obiegu gospodarczym, a polska gospodarka symbolicznie opuszcza szarą strefę, wskazano.
“W ocenie IPAG, w 2024 roku całkowita wartość dodana wytworzona w szarej strefie w Polsce wyniesie 756 mld zł. Szara strefa w Polsce w kwotach absolutnych odznacza się tendencją wzrostową. Łącznie w latach 2018–2024 wartość dodana szarej strefy w ujęciu IPAG wzrośnie niemal dwukrotnie” – czytamy w raporcie.
Według prognozy IPAG, udział szarej strefy w 2024 roku zmniejszy się z 18,9 do 18,5% i głównym czynnikiem będzie poprawa koniunktury gospodarczej i około 3% tempo wzrostu gospodarczego po stagnacyjnym 2023 roku. Lepsza sytuacja gospodarcza będzie w mniejszym stopniu zachęcać przedsiębiorstwa do poszukiwania oszczędności i prowadzenia działalności w szarej strefie, wskazano w raporcie.
“Rok 2024 będzie też okresem zdecydowanie niższego wzrostu cen niż obserwowano w latach 2022 i 2023. Konsensus prognoz wskaźnika CPI czołowych ośrodków oscyluje wokół 4,5 proc. Większa stabilność cen zwykle oznacza dla firm większą stabilność kosztów i mniejszą presję na wzrost wynagrodzeń, co zachęca do wychodzenia z szarej strefy. Z ko-lei czynnikiem skłaniającym do zatrudniania na czarno pozo-stanie dalszy wzrost w 2024 roku minimalnego wynagrodzenia (z 3600 do 4242 zł od 1 stycznia i do 4300 zł od 1 lipca)” – czytamy dalej.
Oczekiwany napływ środków unijnych z Krajowego Programu Odbudowy (KPO) zwiększy popyt na usługi i produkty mniej-szych przedsiębiorstw. Skłoni to wiele z nich do rezygnacji z działalności w szarej strefie na rzecz ubiegania się o środki z KPO, dodano.
W raporcie wskazano, że w ostatnich latach dynamicznie rośnie znaczenie obrotu bezgotówkowego – płatności bezgotówkowe ograniczają zasięg szarej strefy i stymulują wzrost gospodarczy poprzez nowoczesne i innowacyjne narzędzia płatnicze, które wspierają rozwój nowych usług, w tym e-commerce, a tym samym skracają czas dokonywania transakcji w gospodarce.
“Visa Inc., organizacja zajmująca się wydawaniem kart płatniczych, prowadziła badania i publikuje raporty o korzyściach z obrotu bezgotówkowego w stu dużych miastach świata (projekt cashless cities). Oprócz dokonania diagnozy sytuacji, raport pokazuje projekcję korzyści dla lat 2017-2032. Wynika z niej, że dzięki efektom obrotu bezgotówkowego średnioroczne PKB będzie większe średnio 0,19%, wynagrodzenia będą wyższe o 0,16% i w latach 2020-2032 przybędzie około 45 tys. miejsc pracy średnio na jedno miasto. Korzyści idące w miliardy dolarów odniosą konsumenci, przedsiębiorstwa i rządy. Inne korzyści wspomniane w raporcie to zmniejszona skala przestępczości i wyższa wydajność pracy” – czytamy w raporcie.
W latach 2014-2019 udział szarej strefy (w ujęciu IPAG) w polskiej gospodarce zmniejszył się z 19,5% do 17,2%. Za najważniejsze czynniki przyczyniające się do zmniejszania rozmiarów szarej strefy w tym okresie należy uznać: korzystny stan koniunktury gospodarczej, zachęcający przedsiębiorstwa do prowadzenia działalności nieukrywanej przed władzami publicznymi, działania władz nakierowane na uszczelnienie systemu podatkowego, a w szczególności wprowadzenie w 2016 roku Jednolitego Pliku Kontrolnego, którym zostały objęte początkowo firmy duże, następnie firmy średnie i małe, a od 2018 roku także firmy mikro, skuteczna walka z działalnością nielegalną – ograniczenie produkcji i handlu narkotykami i dopalaczami, spadek przemytu papierosów, walka z nielegalną sprzedażą przemycanego paliwa, ograniczenie nielegalnego hazardu, podano także.
Według analiz IPAG, w najbliższych latach Polsce grozi wzrost szarej strefy w obszarze wysokoprocentowych alkoholi oraz na rynku papierosów, podgrzewanego tytoniu i e-papierosów.
“Nielegalne wydobywanie kopalin jest kolejnym przykładem działań w szarej strefie gospodarczej, wynikającym z nieskutecznych i nieporadnych działań instytucji publicznych, a także przerostu biurokracji” – napisał IPAG.
(ISBnews)
