S&P: Ramy instytucjonalne JST osłabły w ub. latach, ważne, żeby nie na stałe

SEG 2025

Warszawa, 10.04.2024 (ISBnews) – S&P Global Ratings ocenia, że ramy instytucjonalne dla jednostek samorządu terytorialnego (JST) w Polsce uległy osłabieniu w ostatnich latach, ponieważ poprzedni rząd zawiesił reguły fiskalne i zadłużeniowe dla JST, podała agencja. Podkreśliła, że tymczasowe zawieszenie tych zasad, które obowiązuje do 2025 roku, może stanowić precedens, który sprawi, że naginanie zasad stanie się strukturalną cechą polskiego systemu finansowania samorządów lokalnych.

“Oczekujemy, że po wyborach samorządowych rząd centralny oraz samorządy lokalne zintensyfikują dyskusję na temat kluczowych elementów ram instytucjonalnych, w których działają polskie samorządy lokalne. Kluczowymi obszarami zainteresowania są źródła przychodów i regulacje na poziomie samorządowym. Uważamy, że ramy instytucjonalne dla polskich samorządów lokalnych w ostatnich latach uległy osłabieniu, ponieważ poprzedni rząd PiS zawiesił reguły fiskalne i zadłużeniowe dla samorządów lokalnych” – czytamy w raporcie agencji dotyczącym wyników wyborów samorządowych.

“Uważamy, że tymczasowe zawieszenie tych zasad, które obowiązuje do 2025 roku, może stanowić precedens, który sprawi, że naginanie zasad stanie się strukturalną cechą polskiego systemu finansowania samorządów lokalnych. Może to zmniejszyć przewidywalność, w tym w odniesieniu do planowania inwestycji. W szczególności widzimy ryzyko, że tymczasowo wprowadzone środki mogą zostać przedłużone lub rozszerzone, prowadząc do niezrównoważonych wydatków i wyższych obciążeń związanych z zadłużeniem” – czytamy dalej.

S&P przypomniał, że poprzedni rząd centralny wprowadził w 2022 r. reformę podatkową – tzw. Polski Ład – która obniżyła dochody samorządów i tylko częściowo zrekompensowała je transferami kapitałowymi z budżetu centralnego. W rezultacie, wraz z podwyższonymi wydatkami inwestycyjnymi, wyniki budżetowe m.in. Łodzi i Krakowa (tj. miast, które posiadają ocenę wiarygodności kredytowej opracowaną przez S&P Global Ratings) znacznie osłabły w 2023 roku.

“Oczekujemy, że od 2024 roku wyniki finansowe miast poprawią się, a ich obciążenie długiem spadnie wraz ze spadkiem wydatków inwestycyjnych. Poprzednie wysokie wydatki inwestycyjne były związane z końcem współfinansowanych wieloletnich ram finansowych UE (2014-2020). Biorąc pod uwagę bardziej prounijne stanowisko zarówno rządzącej koalicji, jak i rad miejskich i burmistrzów [ocenianych miast, tj. Łodzi i Krakowa], spodziewamy się, że miasta te łatwiej będą mogły uzyskiwać fundusze unijne oraz dotacje rządowe, także ze względu na to, że stosunki między rządem centralnym a UE uległy złagodzeniu, co poprawiło uwalnianie funduszy. Przynależność partyjna odgrywała rolę w przeszłości, a stosunki między rządem centralnym a UE uległy złagodzeniu, co poprawiło uwalnianie funduszy” – podsumowano w raporcie.

Agencja wskazała także, że po wyborach nie przewiduje żadnych zmian w polityce finansowej ani strategii Łodzi, ponieważ urzędująca prezydent Hanna Zdanowska z Koalicji Obywatelskiej zapewniła sobie czwartą kadencję, uzyskując 59,3% głosów. Skład rady miejskiej również nie uległ większym zmianom w porównaniu z poprzednią kadencją, ponieważ Koalicja Obywatelska utrzymała większość.

S&P przewiduje z kolei rewizję polityki finansowej Krakowa po II turze wyborów na prezydenta miasta. Co więcej, skład rady miasta Krakowa uległ zmianie, ponieważ Koalicja Obywatelska znacznie wzmocniła swoją pozycję, zdobywając bezwzględną większość na poziomie 56% – nowy skład rady miasta może prowadzić do ułatwienia procesu podejmowania decyzji, oceniła agencja.

(ISBnews)