W obecnym roku Brazylia odnotuje trzeci z rzędu rok wzrostów produkcji kawy, co jest rzadką sytuacją zaobserwowaną dopiero siedem razy w czasie 144-letniej uprawy kawy w tym kraju, będący obecnie największym producentem i eksporterem przetworzonych ziaren. Przyczyny to nowe techniki uprawy, wprowadzenie na dużą skalę gatunku należącego do odmiany Robusta, co stabilizuje światowy rynek kawy i po złych sezonach sprzyjające warunki pogodowe.
Eksperci twierdzą przy tym, że trend wzrostowy zostanie prawdopodobnie przedłużony o kolejny sezon na 2025 rok. Według International Coffee Organization (ICO) oraz brazylijskiej agencji zaopatrzenia żywność National Supply Company (CONAB), wystąpienie czteroletniego cyklu wzrostu produkcji odpowiadałaby sytuacji, która wydarzyła się tylko raz w historii w latach 1989-1991.
Przyczyną takiego wzrostu jest rosnąca produkcja ziaren Robusta w kraju, który w przeszłości był producentem głównie łagodniejszej kawy Arabica, preferowanej przez dealerów kawy Premium i ekskluzywne sieci kawiarni. Robusta „twardsza” w smaku jest szeroko stosowana do produkcji kawy rozpuszczalnej i mieszanek, ma też mniejsze wymagania jeśli chodzi o uprawy. Zbiory w Brazylii rozpoczynają się około kwietnia w przypadku plantacji odmiany Robusta oraz w okolicach maja lub czerwca w przypadku plantacji odmiany Arabica.
Sezony produkcyjne brazylijskiej kawy są na przemian „dodatnie” i „ujemne”, kiedy mamy do czynienia z latami niskiej i wysokiej produkcji. Jest to związane z dwuletnim cyklem Arabicy, której krzewy po roku dobrych zbiorów produkują mniej owoców. Cykl ten w latach 2020-2021 ten został przerwany przez ekstremalne warunki pogodowe: ostrą suszę, a następnie gwałtowne mrozy, które nawiedziły brazylijskie pola kawowe. Jednak od 2022 roku warunki pogodowe są już sprzyjające.
Jak stwierdzają analitycy Bloomberga, ekspansja odmiany Conilon w Brazylii należącej do Robusty, następuje dokładnie w okresie, kiedy główny producent Robusty – Wietnam boryka się z trudnościami związanymi z fatalnymi warunkami pogodowymi, co spowodowało, że ceny tej odmiany kawy osiągnęły najwyższy poziom od co najmniej 16 lat. Potwierdzają to analitycy brokera StoneX. Jak stwierdził Fernando Maximiliano, analityk ds. kawy w tej firmie, za niedługo „przyjdzie czas, że Brazylia prawdopodobnie będzie produkować więcej ziaren Robusta niż Wietnam”.
Zapytywani przez AP analitycy twierdzą, że rosnąca w Brazylii produkcja Robusty mocno przyczynia się do stabilizacji rynku kawowego i ogólnych wzrostów produkcji kawy, bowiem kawowce tego gatunku nie charakteryzują się dwuletnią zmiennością produkcji jak Arabica.
Z kolei jak powiedział Reuters Celso Vegro, analityk rynku kawy w Instituto de Economia Agricola (IEA) na obszarach produkcji Robusty również nie ma przymrozków, odnosząc to do położonych bardziej na północ stanów Espirito Santo, Bahia i Rondonia, podczas gdy plantacje Arabicy znajdują się głównie w stanach Minas Gerais i Sao Paulo na południowym wschodzie.
„Wzrost jest faktem. Bez wątpienia przyszłoroczne zbiory również będą większe, jeśli sekwencja wzrostów wyniesie cztery lata” – powiedział Reuters Marcio Ferreira, przewodniczący grupy eksportowej Cecafe.
Szacunki wskazują, że produkcja w 2024 roku wyniesie 58,08 mln worków przetworzonej kawy, czyli o 5,5% więcej niż w 2023 r. W styczniowym raporcie CONAB stwierdzono, że zbiory w latach 2021 i 2022 były niskie ze względu na niekorzystne warunki pogodowe, co spowodowało załamanie trendu wzrostowego występującego od 2019 roku. Jednak w 2023 roku przy sprzyjających warunkach pogodowych rozpoczęła się odbudowa plantacji. I tak średni plon z plantacji Robusta w kraju wzrósł o około 50% w ciągu 10 lat do 44,2 worków (60 kg) z hektara. Natomiast plony z plantacji Arabicy wzrosły w tym samym okresie o 24% do 26,7 worków z hektara. Poprawa wysokości zbiorów wynika także ze zmiany technik uprawy po przymrozkach, staranniejszego przycinania i szerszego stosowania nawadniania, szczególnie na polach Robusta w celu lepszego radzenia sobie z suszami.
Całkowita powierzchnia przeznaczona pod uprawę kawy w kraju w 2024 r. (w gatunku Arabica i odmianie Conilon należącej do gatunku Robusta) wynosi 2,25 mln ha, co oznacza wzrost o 0,8% w porównaniu z poprzednimi zbiorami. Jest to w przeliczeniu 1,92 mln hektarów upraw produkcyjnych, co oznacza wzrost o 2,4% w porównaniu z 2023 r., a kolejne 336 300 hektarów znajduje się w fazie rozwoju plantacji, co oznacza spadek o 7% w porównaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego.
Jeśli chodzi o średnią krajową produkcję kawy pierwsza prognoza wskazuje na wielkość 30,3 worków na hektar, czyli o około 3% więcej niż w przypadku poprzednich zbiorów. Wydajność kawy Arabica szacowana jest na 26,7 worków/ha, co oznacza wzrost o 2% w porównaniu ze zbiorami w 2023 r., a kawy Conilon na 44,3 worków/ha, co oznacza wzrost o 6,2% w porównaniu z poprzednimi zbiorami.
Wzrosła produkcja w poszczególnych stanach: w Minas Gerais wielkość produkcji szacuje się na 29,18 mln worków, co stanowi wzrost o 0,6% w porównaniu z ilością zebraną w poprzednim sezonie. Należy tu dodać, że wzrósł tam obszar produkcyjny, lepsze są warunki upraw a cykl dwuletni – dodatni. W Espírito Santo także plony wzrosną o 15,4%, do 15,01 mln worków. Uprawiane są tutaj dwa gatunki: kawa Conilon, której wielkość szacuje się na 11,06 mln worków, co oznacza wzrost o 9% w porównaniu z poprzednimi zbiorami oraz Arabica, z której należy oczekiwać zbiorów w wysokości 3,95 mln worków, czyli o 38,2% więcej niż ilość zebrana w ostatnim cyklu produkcyjnym.
Kolejną poprawę plonowania obserwuje się w São Paulo, gdzie produkcja ma osiągnąć 5,4 mln worków gatunku Arabica, co oznacza wzrost o 7,4% w porównaniu z wynikiem uzyskanym w 2023 r. W Bahia, gdzie wzrost o 6,4% powinien zapewnić 3,61 mln worków w całym stanie oraz w Rondôni, gdzie wolumen szacowany jest na 3,19 mln worków kawy Conilon, co oznacza wzrost o 5,1% w porównaniu z poprzednimi zbiorami.
Produkcja rośnie także w Rio de Janeiro, Mato Grosso i Goiás. Jedynie w Paranie, gdzie uprawia się głównie kawę Arabica, projekcja określa produkcję na poziomie poprzedniego sezonu.
W 2023 r. Brazylia wyeksportowała 39,2 mln 60-kilogramowych worków kawy, co oznacza spadek o 1,3% w porównaniu z rokiem poprzednim. Jak wynika z raportu Ministerstwa Rozwoju, Przemysłu i Eksportu (MDIC), na spadek eksportu wpłynęło ograniczenie zapasów na początku roku, w związku z niekorzystnymi warunkami pogodowymi, które ograniczyły produkcję w latach 2021 i 2022. W 2023 r. produkt sprzedawany był do 152 krajów, a głównymi odbiorcami były Stany Zjednoczone i Niemcy. Wartość obrotów wyniosła w 2023 r. 8,1 mld dolarów, co oznacza spadek o 12,5% w porównaniu z rokiem poprzednim.
Światową produkcję kawy w latach 2023-2024 szacuje się na 171,4 mln worków 60-kilogramowych, co stanowi wzrost o 4,2% w porównaniu z poprzednim sezonem. Trzy główne kraje produkujące kawę (odpowiednio Brazylia, Wietnam i Kolumbia) prognozują wzrost zbiorów w latach 2023-2024. Globalne spożycie kawy, szacowane na 169,5 mln worków 60-kilogramowych, to nowy rekord i wzrost o 0,3% w porównaniu z poprzednim cyklem.
