Dożywotne wykluczenie Elisabeth Holmes z programów zdrowotnych

Elizabeth Holmes, była dyrektor generalna startupu Theranos

Skazana za oszustwa była dyrektor generalna startupu Theranos Elizabeth Holmes, została wykluczona z udziału w federalnych programach opieki zdrowotnej Medicare i Medicaid na 90 lat, czyli dożywotnio. Jest to bardzo rzadko stosowana kara w amerykańskim systemie prawnym.

O wykluczeniu poinformowała 20 stycznia inspektor generalna HHS Christi Grimm. Kara jest nietypowa, bowiem o kilkadziesiąt lat dłuższa od ustawowego minimum wynoszącego 5 lat w przypadku wykluczenia na podstawie podobnych wyroków skazujących. Jednak, jak stwierdziła Grimm, wystąpiły „pewne czynniki obciążające w przypadku, których uzasadniony jest dłuższy okres wykluczenia”. Zaliczono do nich okres popełniania przestępstwa, pozbawienia wolności oraz wysokość nakazanego zadośćuczynienia.

Holmes skazano w maju 2023 roku na 11 lat pobytu w więzieniu federalnym i zapłacenie około 450 mln dolarów tytułem zadośćuczynienia za wprowadzenie w błąd „inwestorów, analityków i zwykłych Amerykanów”.

W 2003 r., kiedy Elisabeth Holmes była jeszcze studentką Uniwersytetu Stanforda, założyła startup Theranos. Wkrótce uzyskał on wielką sławę jako posiadający opracowaną właśnie z udziałem Holmes zastrzeżoną technologię pozwalającą wykonywać podstawowe badania morfologiczne a także większość specjalistycznych badań wskaźnikowych z ilości krwi wynoszących „jedną większą kroplę”. Startup szybko zebrał 900 mln dolarów od największych inwestorów i w ciągu kilku lat uzyskał wartość 9 mld dolarów.

W 2015 roku po śledztwie przeprowadzonym przez reportera The Wall Street Journal Johna Carreyrou oraz profesorów biochemii i analityki medycznej Johna Ioannidisa i Eleftheriosa Diamandisa, twierdzenia Holmes i jej wspólnika – ówczesnego partnera – Ramesha „Sunny” Balwaniego okazały się kłamstwem a cała technologia – nieistniejącą.

„Fałszywe twierdzenia Holmes na temat Theranos skłoniły inwestorów do zapewnienia wielomilionowego finansowania, a w dwóch przypadkach do opracowania planów współpracy z firmą, aby można było udostępnić technologię Theranos w celu świadczenia usług opieki zdrowotnej klientom i pacjentom” – stwierdziło Biuro Generalnego Inspektora HHS OIG.

Holmes i Balwani zostali oskarżeni przez SEC, Centers for Medicare and Medicaid Services (CMS), prokuratorów stanowych, federalnych, inwestorów i pacjentów. Podczas procesu przedstawiono dowody, że Holmes wiedziała, iż urządzenia Theranos nigdy nie były w stanie wykonać więcej niż niewielką liczbę badań, a wyniki były mniej dokładne niż w przypadku konwencjonalnych urządzeń do badania krwi.

HHS wcześniej wykluczyło dożywotnio prezesa zarządu Theranos Ramesha „Sunny” Balwaniego z jakichkolwiek zatrudnień w instytucjach federalnych, po tym, jak został skazany za działania mające na celu oszustwo drogą elektroniczną.

„Dokładna i niezawodna technologia testów diagnostycznych jest niezbędna dla naszej infrastruktury zdrowia publicznego. Fałszywe oświadczenia dotyczące niezawodności tych produktów medycznych mogą zagrozić zdrowiu pacjentów i zasiać brak zaufania do naszego systemu opieki zdrowotnej” – stwierdziła Grimm w oświadczeniu.