Bilionerzy będą (za niedługo) wśród nas Oxfam International przedstawia swoją doroczną ocenę nierówności globalnych w pierwszy dzień Światowego Forum Ekonomicznego w szwajcarskim kurorcie narciarskim Davos. Organizacja twierdzi, że dysproporcje pomiędzy superbogatymi a większością populacji świata w czasie pandemii koronawirusa znacznie wzrosły, a klasa średnia nawet na Zachodzie systematycznie ubożeje.
Według danych grupy, majątki pięciu najbogatszych ludzi świata: dyrektora generalnego Tesli Elona Muska, Bernarda Arnaulta i jego rodziny rządzących j firmą LVMH, założyciela Amazona Jeffa Bezosa, założyciela Oracle Larry’ego Ellisona i guru inwestycji Warrena Buffetta – od początku pandemii wzrosły o 114% w ujęciu nie księgowym a realnym. Według danych Forbes z listopada 2023 r. całkowity majątek tych pięciu osób (i częściowo ich rodzin w przypadku Arnaulta) wyniósł wówczas 869 mld dolarów, w porównaniu z 340 mld dolarów w marcu 2020 r., co stanowi nominalny wzrost o 155%.
Amitabh Behar, pełniący obowiązku dyrektora generalnego Oxfam stwierdził, że raport pokazuje, iż świat wkracza w „dekadę podziału”.
„Mamy pięciu największych miliarderów, którzy podwoili swoje bogactwo. Z drugiej strony zubożało prawie 5 miliardów ludzi. Oxfam przewiduje, że będziemy mieli bilionera w ciągu dekady, podczas gdy na walkę z ubóstwem potrzebujemy ponad 200 lat” – powiedział Behar w trakcie spotkania w Davos.
Istotnie, nie tylko Oxfam, ale i wszystkie organizacje zajmujące się nierównościami stwierdzają, że klasa średnia – fundament demokracji – coraz bardziej ubożeje, a pandemia tylko przyspieszyła ten proces. Z danych amerykańskich wynika, że zdolności nabywcze tamtejszej klasy średniej spadły o 38% w stosunku do klasy średniej z roku 1971, zaś badania we Francji wykazały, że 47% osób uważających się za klasę średnią miało w 2021 roku problemy ze sfinansowaniem niezbędnych wydatków. Największe nierówności, jeśli chodzi o Unię Europejską dotyczą przy tym nowo przyjętych jej członków oraz państw Europy Środkowej.
Według Oxfam do zubożenia klasy średniej, ale też i najbiedniejszych krajów, przyczyniła się również inwazja Rosji na Ukrainę, a raczej gazowy i paliwowy szantaż jaki zorganizowała na rynkach Rosja. Podniosło to ceny energii i żywności oraz spowodowało szybki wzrost inflacji czemu rządy państw nie mogły w dostateczny sposób przeciwdziałać.
Oxfam stwierdził, że nierówności można zmniejszyć przez brak ulg dla najbogatszych, stałe ich opodatkowanie w każdym kraju, skrupulatne i skuteczne ściąganie podatków od korporacji oraz stałe działania utrudniające istnienie rajów podatkowych.
Tymczasem najbogatszy człowiek świata, jakim jest Elon Musk, posiada majątek wyceniony na około 250 mld dolarów. Jednak nowym bilionerem wcale być nie musi – analitycy Bloomberg zwracają uwagę na zadłużenie firm, którymi kieruje oraz osobiste, przypominając, że większość majątku Muska pochodzi z wyceny wartości akcji, a ich notowania zależne są mocno od poziomu zadłużenia firm. Jak przyznaje Oxfam, bilionerem może być osoba spoza „Wielkiej Piątki” najbogatszych, np. pochodząca z Azji. Jej majątek będzie miał wtedy taką wartość jak łączna wartość PKB Arabii Saudyjskiej oraz jej złóż ropy.
Powszechnie uważa się, że John D. Rockefeller ze Standard Oil został w 1916 roku pierwszym miliarderem na świecie. Dojście do takiego majątku, zakładając że majątek królestw nie był osobistym majątkiem królów, zabrało światu czas od odkrycia Ameryki, kiedy zaczęły pojawiać się dokładniejsze dane finansowe na temat zamożności osób prywatnych do 1916 roku. Dojście od miliardera do bilionera będzie kwestią mniej niż 120 lat.
