Zaskakujący spadek inflacji w Wielkiej Brytanii stał się powodem wstrzymania podwyżek stóp procentowych przez Bank of England.
Ruch ten był iście zaskakujący bowiem jeszcze przed samym posiedzeniem analitycy obstawiali podwyżkę głównych stóp procentowych w stosunku 70:30. Tymczasem Bank of England (BoE) pozostawił główną stopę procentową na niezmienionym poziomie, najwyższym od 15 lat wynoszącym 5,25%. Jest to prezent zwłaszcza dla osób z kredytami hipotecznymi, które po prawie dwóch latach podwyżek stoją w obliczu wyższych stóp procentowych kredytów hipotecznych.
Według analityków cytowanych przez agencję AP prawdopodobnie banki centralne na całym świecie zbliżają się do końca agresywnego cyklu podwyżek stóp procentowych, który ma powstrzymać wzrost inflacji spowodowany odbiciem gospodarki po pandemii COVID-19 i działaniami Rosji po inwazji na Ukrainę. Dowodem jest postępowanie Fed, który pozostawił stopy procentowe na niezmienionym poziomie. Wyższe stopy procentowe co prawda obniżyły inflację na całych świecie, ale też i schłodziły wiele gospodarek zwiększając koszty pożyczek i ograniczając wydatki. Co prawda większość z nich uniknęła recesji, ale w wielu krajach wzrost gospodarczy jest ograniczony.
Narodowy Bank Szwajcarii pozostawił stopy procentowe na niezmienionym poziomie, jednak walczące nadal z inflacją banki centralne Szwecji i Norwegii podwyższyły stopy o 0,25% punktu.
Jak zauważają ekonomiści cytowani przez BBC, wyraźny wpływ na decyzję brytyjskiego banku miała analiza, według której inflacja nieoczekiwanie spadła w sierpniu do 6,7%, najniższego poziomu od czasu inwazji Rosji na Ukrainę w lutym 2022 r. Jest jednak nadal powyżej docelowego poziomu inflacji BoE wynoszącej 2% i wyższa niż w każdym kraju z Grupy G7.
Jak stwierdził prezes banku Andrew Bailey spadek inflacji jest co prawda „mile widziany”, ale BoE jest gotowy ponownie podnieść stopy procentowe, jeśli inflacja nie będzie spadać zgodnie z oczekiwaniami.
„Będziemy uważnie obserwować, czy potrzebne będą dalsze podwyżki, i będziemy musieli utrzymać stopy procentowe na wystarczająco wysokim poziomie przez na tyle długi czas, aby mieć pewność, że wykonamy swoje zadanie” – stwierdził w oświadczeniu po posiedzeniu banku. Warto dodać, że za podwyżką głosowało czterech z dziewięciu członków Komitetu Polityki Pieniężnej banku, choć po cyklu podwyżek stóp wielu ekonomistów wyrażało obawy, że brytyjska gospodarka może zacząć odnotowywać spadek produkcji.
„Chociaż bank zasugerował, że może ponownie podwyższyć (stopy – red.), jeśli inflacja okaże się wyższa niż oczekiwano, prawdopodobne jest, że stopy procentowe osiągnęły obecnie najwyższy poziom. Stan gospodarki szybko się pogarsza i spodziewamy się recesji jeszcze w tym roku” – powiedział agencji AP Luke Bartholomew, starszy ekonomista w firmie zarządzającej aktywami Aberdeen.
Jednak mimo pozostawienia stóp procentowych na obecnym poziomie inflacja pozostaje stosunkowo wysoka i koszty utrzymania w Wlk. Brytanii rosną, zwłaszcza z powodu wzrostu kosztów żywności i energii. W dodatku, ponieważ między podwyżkami stóp procentowych a oprocentowaniem kredytów hipotecznych występuje opóźnienie, wielu właścicieli domów i najemców nie odnotowało jeszcze wzrostu kosztów hipotek i mieszkań. Z kolei stopy procentowe kredytów hipotecznych w Wlk. Brytanii są przez kilka lat stałe, więc ci z kredytobiorców, którym wygasają aneksy do umów już wiedzą, że koszty kredytu obecnie wzrosną im wręcz lawinowo z powodu wzrostu stóp procentowych w ciągu ostatnich kilku lat.
„Miejmy nadzieję, że (bankowcy – red.) nie posunęli się już za daleko, ponieważ ponad 2 mln gospodarstw domowych odnowią swoje kredyty hipoteczne po wyższych stawkach do końca 2024 r.” – powiedział AP Lewis Shaw, założyciel firmy doradczej ds. kredytów hipotecznych Shaw Financial Services. Jak dodał Decyzja Bank of England „zostanie przyjęta zbiorowym westchnieniem ulgi” w całym kraju.
Podwyżki BoE, podobnie jak innych banków centralnych, zaczęły się od poziomu niewiele odbiegającego od zera. Ich powodem były najpierw wzrosty cen spowodowane załamaniem łańcucha dostaw w trakcie pandemii koronawirusa, potem inwazją Rosji na Ukrainę i próbą Moskwy destabilizacji europejskiego systemu energetycznego, co spowodowało od razu szybki wzrost kosztów energii i żywności. W październiku 2022 r. inflacja w Wlk. Brytanii osiągnęła najwyższy poziom 11,1%.
