Warszawa, 11.05.2023 (ISBnews) – Senackie komisje będą rekomendować Izbie Wyższej odrzucenie ustawy o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie elektrowni szczytowo-pompowych oraz inwestycji towarzyszących. Według założeń, ustawa miała na celu usprawnienie realizacji i rozbudowy tych elektrowni, by uczynić z nich magazyny energii.
Wniosek o odrzucenie ustawy w całości poparło 20 senatorów połączonych Komisji Środowiska, Gospodarki Narodowej i Innowacyjności oraz Komisji Nadzwyczajnej ds. Klimatu. Trzynastu senatorów było przeciwnych.
Ustawa zakłada, że budowa, przebudowa i utrzymanie elektrowni szczytowo-pompowej oraz inwestycji towarzyszącej będzie inwestycją celu publicznego. Rozwiązanie to ma zapewnić szybszą ich realizację, a tym samym poprawę bezpieczeństwa energetycznego, poprzez zwiększenie możliwości magazynowania energii elektrycznej w polskim systemie elektroenergetycznym.
Zgodnie z ustawą dla inwestycji w zakresie elektrowni szczytowo-pompowej wydana będzie tzw. decyzja zintegrowana, łącząca w sobie aspekty decyzji lokalizacyjnej, podziałowej i wywłaszczeniowej. Dzięki temu:
– przepisy ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym co do zasady nie będą miały zastosowania do przygotowywania projektów dotyczących realizacji elektrowni szczytowo-pompowych;
– decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji będzie wiązać właściwe organy przy sporządzaniu studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego oraz miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, a także w zakresie wydawania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu oraz pozwolenia na budowę;
– ostateczna decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji będzie stanowić podstawę do dokonywania wpisów w księdze wieczystej i w katastrze nieruchomości;
– znacznie ułatwiony zostanie proces pozyskiwania gruntów na potrzeby realizacji inwestycji.
Ustawa wprowadza też ułatwienia w zakresie pozyskiwania gruntów wynikających z wprowadzenia obowiązku wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji:
– decyzja będzie zatwierdzać podział nieruchomości położonych w obszarze realizacji inwestycji;
– z dniem, w którym decyzja ta stanie się ostateczna, nieruchomości w niej określone z mocy prawa będą stawać się własnością Skarbu Państwa za odszkodowaniem (następnie będą oddawane w użytkowanie wieczyste inwestorowi), a ograniczone prawa rzeczowe obciążające te nieruchomości lub zobowiązania, których przedmiotem są nieruchomości, wygasną (także za odszkodowaniem);
– decyzja o ustaleniu lokalizacji będzie stanowić podstawę do wydania przez właściwy organ decyzji o wygaśnięciu trwałego zarządu ustanowionego na nieruchomości przeznaczonej na inwestycję w zakresie elektrowni szczytowo-pompowej stanowiącej własność Skarbu Państwa;
– nieuregulowany stan prawny nieruchomości objętych wnioskiem o wydanie decyzji ustaleniu lokalizacji nie będzie stanowić przeszkody do wydania tej decyzji.
Zgodnie z ustawą, jeżeli do przeprowadzenia pomiarów, badań lub innych prac niezbędnych do sporządzenia raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko lub do sporządzenia wniosku o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji (np. wykonanie badań archeologicznych, geologicznych, hydrogeologicznych lub określeniu geotechnicznych warunków posadowienia obiektu), konieczne będzie wejście na teren cudzej nieruchomości (także o nieuregulowanym stanie prawnym), inwestor powinien być uprawniony do uzyskania decyzji wojewody o zezwoleniu na wejście na teren tej nieruchomości.
Ponadto regulacja zakłada usprawnienie procesu inwestycyjnego poprzez:
– skrócenie terminów wydawania decyzji administracyjnych w stosunku do terminów obowiązujących;
– wprowadzenie kar pieniężnych nakładanych na organy właściwe do wydania decyzji w razie przekroczenia tych terminów;
– nadanie rygorów natychmiastowej wykonalności decyzjom wydawanym w procesie inwestycyjnym na podstawie ustawy;
– skrócenie terminów rozpatrywania przez sądy administracyjne środków zaskarżenia od decyzji wydawanych na podstawie ustawy;
– uniezależnienie wydania pozwolenia wodnoprawnego od uprzedniego uzyskania decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji (tak, aby te procesy mogły toczyć się niezależnie).
Inwestycje niezbędne do uruchomienia inwestycji w zakresie elektrowni szczytowo pompowej będą podlegać tym samym zasadom, co inwestycja główna; ustawa wprowadza pojęcie inwestycji towarzyszącej (inwestycji w zakresie budowy lub rozbudowy sieci przesyłowej lub dystrybucyjnej lub innych urządzeń, instalacji, sieci lub obiektów budowlanych koniecznych do wyprowadzenia mocy z elektrowni szczytowo-pompowej, jej budowy, przebudowy lub eksploatacji). Ma to pozwolić na zsynchronizowanie obydwu procesów inwestycyjnych.
Przepisy ustawy dotyczą wszystkich elektrowni szczytowo-pompowych, bez względu na moc czy technologię.
Według raportu zespołu eksperckiego do spraw budowy ESP-ów, proponowane są trzy lokalizacje: Tolkmicko, Młoty, Rożnów II, wytypowano potencjalne lokalizacje dla kolejnych siedmiu. Łączna ich moc to ponad 4 tys. MW.
W Polsce obecnie funkcjonuje sześć głównych elektrowni szczytowo-pompowych. To jest elektrownia Żarnowiec – moc 716 MW, elektrownia Porąbka-Żar – moc 500 MW, Zespół Elektrowni Wodnych Solina-Myczkowce – moc 200 MW, po modernizacji w latach 2000-2003, a przed modernizacją – 136 MW, elektrownia Żydowo – moc 167 MW po modernizacji zakończonej w 2013 r., elektrownia Niedzica – moc 92 MW i elektrownia Dychów.
(ISBnews)
