W ostatnich tygodniach czołowe estońskie firmy, organizacje i podmioty naukowe podpisały porozumienie o stworzeniu Hydrogen Valley Estonia – pierwszej na świecie ogólnokrajowej doliny wodorowej. Jednym z sygnatariuszy dokumentu jest Eesti Energia – państwowa grupa energetyczna, obecna na polskim rynku poprzez spółkę Enefit.
Oprócz Eesti Energia dolinę wodorową tworzyć będą Alexela, port w Tallinie, Uniwersytet w Tartu i Estońskie Stowarzyszenie Wodorowe. Konsorcjum organizacji oparte jest na kapitale państwowym i prywatnym, a celem tej inicjatywy jest uczynienie lokalnego systemu energetycznego bardziej zrównoważonym.
– Umożliwić mają to technologie wodorowe, bowiem w nadchodzących dekadach to właśnie wodór będzie jednym z kluczowych surowców przyczyniających się do zielonej transformacji. Estońska Dolina Wodorowa ma przyśpieszyć wszechstronny rozwój przemysłu wodorowego i ustanowić pierwszą na świecie ogólnokrajową dolinę wodorową. To ambitny projekt o ogromnym potencjale, który ma szansę zauważalnie przyśpieszyć rozwój gospodarki wodorowej w Estonii –tłumaczy Raine Pajo, członek zarządu Eesti Energia.
Przyśpieszony rozwój technologii wodorowych opartych na energii odnawialnej ma odegrać kluczową rolę w zielonej transformacji i osiągnięciu neutralności klimatycznej Estonii. Zarówno Unia Europejska, jak i Estonia podzielają cel, jakim jest osiągnięcie neutralności emisyjnej do 2050 roku. Estonia ma także ambicję, aby do 2030 roku przejść w 100 proc. na energię odnawialną.
W 2022 r. powstał plan rozwoju pierwszego na świecie krajowego systemu wodorowego. W ciągu najbliższych 6 lat mają powstać pierwsze jednostki produkcyjne i rozwiązania dystrybucyjne, co pozytywnie wpłynie na tworzenie nowych miejsc pracy i wzrost gospodarczy w Estonii.
Dolina Wodorowa pracuje nad uruchomieniem pilotażowego projektu, w którym Eesti Energia będzie odpowiadać za produkcję zielonego wodoru. Grupa organizacji wspierających Estońską Dolinę Wodorową obejmuje już ponad 30 lokalnych i międzynarodowych instytucji, a konsorcjum zaprasza nowych partnerów do dołączania. Strategia i plany doliny wodorowej będą dostępne dla opinii publicznej, aby wspierać tworzenie synergii pomiędzy zaangażowanymi stronami. Współpraca pozwoli na stworzenie odpowiednich warunków w Estonii, przyśpieszy wykorzystywanie zielonego wodoru oraz odegra istotną rolę w połączeniu wzrostu gospodarczego i celów klimatycznych.
Wodór jest czystą i bezemisyjną alternatywą dla węglowodorów. Produkuje się go na różne sposoby, m.in. przetwarzając gaz ziemny lub w procesie tzw. zgazowania węgla (wodór szary), w tym przy zastosowaniu metod wychwytywania dwutlenku węgla (wodór niebieski). Jednak najbardziej ekologiczną metodą produkcji wodoru jest elektroliza, w której pod wpływem energii elektrycznej z wody powstaje wodór i tlen. Jeśli tylko prąd pochodzi ze źródeł odnawialnych, to cały proces jest bezemisyjny, a powstały w jego wyniku wodór określany jest jako zielony.
W Polsce działa już osiem dolin wodorowych, rozmieszczonych w różnych województwach na terenie kraju. Celem tych przedsięwzięć jest tworzenie regionalnych rynków wodoru w Polsce, w tym produkcji, przesyłu i magazynowania oraz zastosowania w różnych sektorach gospodarki. W dolinach wodorowych będą tworzone demonstratory polskich technologii wodorowych, które wraz z potencjałem polskich przedsiębiorstw mają stworzyć nową gałąź gospodarki opartą o zielone technologie.
Polskie doliny to: Mazowiecka Dolina Wodorowa, Śląsko-Małopolska Dolina Wodorowa, Podkarpacka Dolina Wodorowa, Centralny Klaster Wodorowy im. Braci Łaszczyńskich, Pomorska Dolina Wodorowa, Wielkopolska Dolina Wodorowa, Zachodniopomorska Dolina Wodorowa.