Polaków zakupy w kryzysie. Co się liczy?

kobieta z zakupami

Konsumenci podczas codziennych zakupów zwracają coraz większą uwagę na cenę, jednak nadal kluczowym czynnikiem jest jakość. Duża część Polaków wybiera produkty w niższej cenie, albo kupuje mniej. Zauważalnym trendem staje się też patriotyzm konsumencki – wynika z najnowszych badań przeprowadzonych na zlecenie Fundacji Polskiego Godła Promocyjnego „Teraz Polska”

Badanie zostało przeprowadzone w październiku br. przez ASM Research Solutions Strategy na próbie 1129 dorosłych Polaków. Za pomocą internetowej ankiety CAWI sprawdzono, co determinuje decyzje zakupowe Polaków i czy chętnie sięgają oni po polskie produkty, oraz zapytano o skojarzenia z Godłem „Teraz Polska”.

Po pierwsze jakość, po drugie cena

Z badania wynika, że Polscy konsumenci podczas zakupów na pierwszym miejscu stawiają jakość, a w drugiej kolejności patrzą na cenę produktów i usług. Trend ten obserwowany jest niezmiennie od 2017 r., kiedy to pierwszy raz odnotowano zmianę na pozycji lidera.

Na pytanie: „Co jest dla Pana/Pani najważniejsze podczas codziennych zakupów?”, aż 79,8% ankietowanych odpowiedziało, że jakość, natomiast cena została wskazana przez blisko 75,8% respondentów. Jako kolejne czynniki konsumenci wskazali: opakowanie (26%), znaki jakości zamieszczone na produkcie (24,4%), walory ekologiczne (20,6%) oraz kraj pochodzenia produktu (17,3%).

Porównując tegoroczne wyniki do tych z ubiegłych lat, można zauważyć, że jakość i cena nadal są głównymi czynnikami branymi pod uwagę przy podejmowaniu decyzji zakupowych.

Z badań wynika też, że konsumenci większą wagę niż w ubiegłych latach przywiązują do wyglądu opakowania oraz znaków jakości umieszczonych na nim. Te dwa czynniki zanotowały największy wzrost w porównaniu z badaniem ubiegłorocznym (opakowanie – 16 pkt%, znaki jakości – 10 pkt%).

Badania pokazują, że konsumenci są zarówno bardziej świadomi, jak i wymagający. Coraz więcej osób czyta etykiety, analizuje składy produktów oraz dokładnie sprawdza opinie innych klientów przed zakupem.

Powszechne posiadanie smartfonów z mobilnym Internetem spowodowało, że dostęp do informacji nigdy nie był tak szybki i prosty. W kilkanaście sekund można przeczytać opis produktu i oceny oraz porównać cenę w kilku sklepach. Świadomy konsument wymaga więcej od producenta, i to nie tylko w kwestii jakości samych produktów i usług, ale również w zakresie opakowania, certyfikatów jakości czy wizerunku marki w sieci.

Fundacja wskazuje, że ten sam świadomy i wymagający konsument zdaje sobie sprawę, że jakość kosztuje. Na pytanie: „Czy byłby Pan skłonny/byłaby Pani skłonna zapłacić więcej za produkt wysokiej jakości?”. Aż 73,5% respondentów odpowiedziało, że tak. Około jedna piąta (20,7%) nie miała konkretnego zdania, natomiast jedynie 5,8% zadeklarowało, że nie zapłaci więcej za taki produkt. Dominujące zachowania konsumenckie mogą wynikać ze wzrostu zamożności społeczeństwa oraz ciągłego dążenia jednostek do poprawiania swojej sytuacji materialno-bytowej.

Decyzje zakupowe a kryzys

Fundacja Polskiego Godła Promocyjnego „Teraz Polska” ocenia, że patrząc całościowo na wyniki badań, można zauważyć, że cena produktu nadal jest bardzo ważnym determinantem wpływającym na decyzje zakupowe. Polacy chcą nabywać produkty i usługi możliwie jak najwyższej jakości, ale w sposób racjonalny, tzn. za kwotę mieszczącą się w pewnych akceptowalnych granicach, co staje się szczególnie ważne w obecnej sytuacji rynkowej wywołanej kryzysem.

47,7% ankietowanych deklaruje, że w czasie kryzysu wybiera produkty w niższej cenie, a 40,8% – że kupuje mniej.

Polacy kupują produkty o wydłużonym terminie przydatności do spożycia (32,8%) oraz zwracają większą uwagę na kraj pochodzenia produktów (26,2%). Ponad jedna piąta Polaków obawia się przerw w dostępności niektórych artykułów i kupuje na zapas.

Patriotyzm konsumencki

Coraz więcej Polaków zdaje sobie sprawę, że decyzje zakupowe jednostki mają wpływ na kondycję krajowej gospodarki i wskaźnik PKB. Można powiedzieć, że od kilku lat panuje moda na kupowanie polskich produktów, a zwłaszcza na wspieranie małych, lokalnych firm.

Fundacja „Teraz Polska” wskazuje, że trend ten jest skutecznie wykorzystywany przez przedsiębiorców, którzy budują swoją markę w oparciu o regionalne pochodzenie, wielopokoleniową tradycję i polski kapitał. Aż 78,3% ankietowanych, mając możliwość wyboru, deklaruje zakup produktów polskiego pochodzenia (zsumowane odpowiedzi zdecydowanie tak i raczej tak). Tylko 3,9% respondentów było przeciwnego zdania (zsumowane odpowiedzi raczej nie i zdecydowanie nie).

– Analizując powyższe wyniki badań, nasuwa się wniosek, że polscy konsumenci wykazują się patriotyzmem ekonomicznym, starają się wspierać krajową gospodarkę i coraz częściej wybierają produkty polskich producentów – informuje Fundacja.

Na pytanie: „Czym jest dla Pana/Pani patriotyzm dziś?” ponad 41% Polaków odpowiedziało, że kupowaniem polskich produktów. Była to czwarta najczęściej deklarowana przez respondentów odpowiedź. Na podium znalazły się kolejno: przywiązanie do polskiej kultury i tradycji (53,3%), poczucie dumy narodowej (50,9%) oraz gotowość do obrony kraju w obliczu zagrożenia (47,5%).

Fundacja „Teraz Polska” podkreśla, że kupowanie polskich produktów jest drugą najwyżej sklasyfikowaną formą patriotyzmu czynnego, czyli takiego, który przejawia się w konkretnym działaniu.

– Jako Fundacja Polskiego Godła Promocyjnego cieszymy się ze zmian, jakie zaszły przez lata w świadomości społecznej, i z tego, że coraz częściej konsumenci wybierają polskich producentów i usługodawców. To dla nas dowód, że Polski Program Promocyjny odniósł sukces, a wartości, które nam przyświecają, zostały dostrzeżone i wpływają na decyzje zakupowe wielu milionów Polaków – mówi Krzysztof Przybył, prezes Fundacji Polskiego Godła Promocyjnego „Teraz Polska”.

Od ponad trzech dekad Fundacja Polskiego Godła Promocyjnego wyłania produkty, usługi i innowacje o najwyższej jakości i nagradza je Godłem „Teraz Polska”, które  należy do najbardziej rozpoznawalnych znaków promocyjnych w naszym kraju. Jego znajomość w badaniach ankietowych corocznie deklaruje ponad 70% konsumentów. W tym roku aż 87,6% ankietowanych odpowiedziało, że spotkało się ze znakiem „Teraz Polska” na produktach lub usługach (to wzrost o ponad 9 pkt proc. w porównaniu z ub.r.). 83% respondentów uważa, że Godło „Teraz Polska” jest dobrym sposobem oznaczania wysokiej jakości polskich produktów i usług, a także zachęca ich do zakupu. Ankietowani, zapytani o skojarzenia z produktami i usługami nagrodzonymi Godłem „Teraz Polska”, wskazują głównie polskie pochodzenie, dużą rozpoznawalność, stabilną jakość i bardzo dobrą reputację. Tylko 3% badanych odpowiedziało, że znak z niczym im się nie kojarzy.

Specjalnie dla ISBiznes.pl wyniki  badania komentuje Krzysztof Przybył, prezes zarządu Fundacji Polskiego Godła Promocyjnego

Krzysztof Przybył, prezes zarządu Fundacji Polskiego Godła Promocyjnego: Z tegorocznych wyników badań wyłania się obraz Polaka – racjonalnego konsumenta, który w związku z kryzysem kupuje mniej i w niższej cenie, ale jednocześnie chce nabywać produkty i usługi możliwie jak najwyższej jakości. Ten polski racjonalny konsument jest także patriotą i uważa, że mając możliwość wyboru należy kupować produkty polskiego pochodzenia. Takiej odpowiedzi udzieliło aż 78% ankietowanych. Co więcej, dla 41% Polaków kupowanie polskich produktów to oznaka patriotyzmu. Coraz lepiej rozumiemy zależność między wydawanymi przez nas pieniędzmi a siłą polskiej gospodarki. Wybieramy świadomie, mimo tego, że kryzys uderza nas po kieszeni. Oznacza to, że pozytywny trend wybierania tego, co polskie – trend, który Fundacja Polskiego Godła Promocyjnego wspiera od ponad trzech dekad – zostanie z nami na stałe. To co cieszy mnie szczególnie to fakt, że obecna sytuacja rynkowa nie osłabiła silnej pozycji Godła „Teraz Polska” – 83 proc. Polaków uważa, że jest to dobry sposób oznaczania wysokiej jakości polskich produktów i usług, a także – co warte podkreślenia – zachęca ich do zakupu.