Już w najbliższy wtorek 8 listopada w USA odbędą się wybory do Kongresu. Sondaże sugerują wyraźnie, że Demokraci utracą większość w przynajmniej jednej jego izbie – najprawdopodobniej w Izbie Reprezentantów (90%) a być może też w Senacie (50%)
Republikanie są faworytami tych wyborów m.in. dlatego, że w tzw. midtermach, czyli wyborach które odbywają się w połowie kadencji urzędującego prezydenta, zazwyczaj pełnię władzy traci partia, która go desygnowała.
Jeszcze niedawno jednak Demokraci cieszyli się wysokim jak na tę fazę cyklu politycznego poparciem i mieli nawet szansę wygrania wyborów. Sprzyjało temu m.in. zaostrzenie przez Sąd Najwyższy prawa aborcyjnego (werdyktu Dobbs vs. JWHO obalającego Roe vs. Wade) oraz poprawa wskaźników gospodarczych (np. spadek cen paliw). Wydarzenia te okazały się jednak niewystarczające by przeważyć szalę w sondażach.
Jakie konsekwencje ekonomiczne będzie miała zmiana władzy w Kongresie? Przede wszystkim takie, że prezydent Joe Biden nie będzie już mógł prowadzić równie ekspansywnej polityki fiskalnej jak dotychczas – większość republikańska mu na to nie pozwoli. Wcześniej powstrzymywały to reguły dotyczące większości w Senacie, teraz Biden będzie borykał się z nieprzychylną większością w Izbie Reprezentantów. Dla Fed to dobra wiadomość, gdyż oznacza to mniejszy popyt zagregowany a wraz z nim mniejszą presję inflacyjną.
Warto jednak pamiętać, że w kontrze do rosnącej polaryzacji politycznej społeczeństwa (której nie przeczymy) współpraca międzypartyjna w Kongresie udaje się całkiem nieźle. Odsetek ustaw, które miały przynajmniej jednego współ-sponsora z przeciwnej partii, sięga 60%. Dotyczy to nie tylko nieznaczących uchwał, lecz także ważnej legislacji. Dobrym tego przykładem jest przyjęta w tym roku ustawa o inwestycjach infrastrukturalnych oraz tzw. Chips Act. Współpraca ponad podziałami prawdopodobnie zresztą sprzyja mniejszym ambicjom wydatkowym.
Tematem, który ma ponadpartyjne poparcie w USA jest zwłaszcza przeciwstawianie się rosnącej potędze Chin. Stany Zjednoczone konsekwentnie zaostrzają politykę handlową względem swojego azjatyckiego konkurenta oraz mają coraz bardziej protekcjonistyczne nastawienie wobec własnego przemysłu. Ten wymiar polityki USA nie ulegnie najpewniej zmianie po najbliższych wyborach – niezależnie od tego kto je wygra.
Prognozowana liczba członków Izby Reprezentantów wg partii jaką dają sondaże
Odsetek wygranych przez prezydenta USA głosowań w Kongresie wg roku prezydentury
Odsetek uchwalonych uchwał i ustaw, które miały międzypartyjne poparcie w USA
Zespół Analiz i Prognoz Rynkowych Banku Pekao
