NBP opublikował kwartalny raport o kondycji sektora przedsiębiorstw „Szybki Monitoring”. Zawiera on wyniki ankiety przeprowadzonej wśród około 2700 podmiotów gospodarczych w dniach 27 maja – 15 czerwca. Jak co kwartał, dostarcza on sporej ilości informacji na temat krajowej gospodarki. Poniżej prezentujemy te najistotniejsze
Ocena bieżącej sytuacji ekonomicznej znajduje się na relatywnie niskim poziomie – pomijając 2Q20, z tak słabymi nastrojami przedsiębiorstw mieliśmy do czynienia w 2013 roku. W szczególności, spore pogorszenie nastrojów w 2Q22 odnotowano w przemyśle. Ta tendencja będzie najpewniej kontynuowana – najnowsze lipcowe dane GUS wskazują, że nastroje w przetwórstwie stopniowo pogarszają się. Z badania NBP wynika, że z kolei nastroje w usługach i budownictwie odbiły się po lokalnym dołku kwartał wcześniej. Niemniej jednak nastroje w tych sektorach są nadal słabe, a syntetyczny wskaźnik sytuacji bieżącej NBP wskazuje, że gospodarka powoli zmierza w stronę recesji.
Syntetyczny wskaźnik sytuacji bieżącej
Przedsiębiorstwa ankietowane przez NBP przewidują załamanie popytu w najbliższym czasie – odsezonowany wskaźnik prognozowanego popytu znalazł się poniżej zera, pierwszy raz od czasu kryzysu związanego z pandemią. Warto zaznaczyć, że w latach 2010-2020 ten sam wskaźnik odnotowywał wyłącznie nieujemne wartości. Bariera popytu jest najsilniej odczuwalna w produkcji dóbr trwałych i w budownictwie, ale najsilniejszy spadek względem ubiegłego kwartału odnotowano w produkcji dóbr zaopatrzeniowych. Jest to dość mało zaskakujący wynik, biorąc pod uwagę masowe gromadzenie zapasów w 2Q22 w reakcji na szybki wzrost cen i niedobory materiałów.
Również na temat zapasów najnowszy Szybki Monitoring dostarcza kilku ciekawych obserwacji. Po pierwsze, wielkie gromadzenie zapasów opierało się w dużej mierze na gromadzeniu materiałów. Po drugie, zapasów polskie firmy nadal mają mało. Jeśli chodzi o produkty gotowe, to zbyt duże zapasy deklaruje około 1 pp. firm mniej niż jest tych, które deklarują, że są one zbyt małe. W przypadku zapasów towarów ta rozbieżność jest jeszcze większa. Wieloletnią normą było posiadanie zbyt małych zapasów. Te dane sugerują, że zapasy w 2Q22 będą nadal stanowiły istotny wkład do struktury PKB.
Relacja zapasów do przychodów ze sprzedaży towarów (zapasy towarów) lub produktów (pozostałe kategorie) (SA, %)
Odsetek przedsiębiorstw deklarujących niedopasowanie zapasów produktów gotowych (SA, %)
Warto jeszcze wspomnieć o nastrojach inwestycyjnych. Według Szybkiego Monitoringu, odnotowały one lekką poprawę w ostatnim kwartale. Wskaźniki planowanych inwestycji ważone zatrudnieniem znajdują się wyraźnie powyżej 10-letniej średniej zarówno w przypadku inwestycji w perspektywie najbliższego kwartału, jak i całego roku. Jednakże odbicie po lokalnym dołku w 1Q22 (w reakcji na rosyjską agresję na Ukrainę) wydaje się być dość słabe. Wskaźniki nowych inwestycji i kontynuacji tych rozpoczętych pozostają poniżej 10-letniej średniej.
Wskaźniki nowych i kontynuowanych inwestycji (% firm)
Pozytywny sygnał płynie z kolei z danych o oczekiwaniach inflacyjnych – przedsiębiorstwa spodziewają się spadku cen materiałów i surowców oraz planują obniżki cen własnych. Takie oczekiwania są spójne z opublikowanymi wczoraj danymi GUS o koniunkturze. Wynika z nich, że wskaźnik przewidywanych cen w przetwórstwie przemysłowym znalazł się na najniższym poziomie od października ubiegłego roku.
Oczekiwania zmian cen produkcji własnej oraz cen materiałów i surowców w przyszłym kwartale (w pp.)
Jak w świetle danych z Szybkiego Monitoringu kształtuje się struktura PKB za 2Q22? Najprawdopodobniej znowu wkład zapasów okaże się spory, a z kolei słabo kontrybuować do wzrostu będą inwestycje i konsumpcja. Co więcej, dane NBP sugerują, że spowolnienie wzrostu gospodarczego jest tuż za rogiem. Z tego względu nasza prognoza technicznej recesji w Polsce i bliskości tegorocznego szczytu inflacyjnego wydaje się być na ten moment słuszna.
Zespół Analiz Banku Pekao
